Według najnowszego badania CBOS Polacy jednoznacznie opowiadają się za ostrzejszym traktowaniem sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności popełnionych na szkodę dzieci:
– wyroki dla sprawców są za niskie (79 %);
– na podstawie wyroku skazującego pokrzywdzony powinien otrzymać zadośćuczynienie lub odszkodowanie ze strony sprawcy (90 %);
– należy zrezygnować z możliwości przedawnienia karalności lub wydłużyć okres przedawnienia powyżej obowiązującego 30 r.ż. osoby pokrzywdzonej, (67 %);
– zakaz zatarcia skazania powinien mieć zastosowanie w odniesieniu do wszystkich rodzajów kar (64 %).
Badania Państwowej Komisji, przeprowadzone na aktach zakończonych spraw sądowych z lat 2017-20 wskazują, że w wielu przypadkach sądy, wydając wyroki w sprawach wykorzystania seksualnego dziecka poniżej 15 r.ż., orzekają tzw. kary w zawieszeniu, czyli skazany nie zostaje pozbawiony wolności. W takim przypadku zatarcie skazania następuje po upływie określonego czasu (okresu próby, na który zawieszono wykonanie kary i dalszych 6 miesięcy). Obecnie zakaz zatarcia skazania obejmuje wyłącznie skazanie na bezwzględną karę pozbawienia wolności. To bardzo ważne w kontekście zapobiegania dalszym przestępstwom. W przeciwnym razie skazany z zatartym wyrokiem może zostać zatrudniony np. w szkole lub jako trener młodzieży, ponieważ nie widnieje w rejestrze skazanych.
Przedstawione w pierwszym Raporcie wyniki badań Państwowej Komisji pokazują, że w 35% przypadków miejscem popełnienia przestępstwa był internet. Trzeba przy tym zwrócić uwagę, że sądy orzekają najczęściej niskie kary za przestępstwa internetowe, w tym za pornografię z udziałem dzieci:
– do 21 miesięcy pozbawienia wolności za posiadanie lub korzystanie – a zagrożenie kodeksowe to od 3 miesięcy do 5 lat;
– do 3 lat pozbawienia wolności za rozpowszechnianie, prezentację lub produkcję w celu rozpowszechniania, utrwalanie, sprowadzanie, przechowywanie, posiadanie – a zagrożenie kodeksowe to od lat 2 do 12.
Ponadto najczęstsze zadośćuczynienie orzeczone na rzecz pokrzywdzonych wynosiło 500 zł. Nie odnotowano natomiast żadnych przypadków zasądzenia odszkodowania dla pokrzywdzonych. Tymczasem minimalny koszt tak potrzebnej dziecku terapii to 10 tys. zł rocznie (prywatnie – ponieważ nie ma przyspieszonej ścieżki w bezpłatnym lecznictwie i poradnictwie publicznym).
Państwowa Komisja w lutym ub.r. zaproponowała zmiany w prawie, które pomogą skuteczniej chronić dzieci pokrzywdzone przestępstwem na tle seksualnym, w tym zmiany w Kodeksie karnym. Są one zbieżne z wyrażonymi w sondażu opiniami społeczeństwa. W szczególności zaproponowano:
· wyłączenie przedawnienia karalności przestępstw seksualnych popełnionych na szkodę dziecka;
· wyłączenie zatarcia skazania w odniesieniu do wszystkich rodzajów kar wymierzonych za czyny seksualne na szkodę dziecka (w tym kary pozbawienia wolności orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania);
· zagrożenie wyższą karą (typ kwalifikowany) dla przestępstw: seksualnego wykorzystywania niepoczytalności lub bezradności, stosunku zależności lub krytycznego położenia, zmuszania do uprawniania prostytucji oraz naruszenia intymności seksualnej – jeśli popełnione zostały wobec osoby poniżej 15 roku życia;
· odstąpienie od kar alternatywnych w stosunku do kary pozbawienia wolności (grzywna, kara ograniczenia wolności) w przypadku: propagowania pedofilii, publicznego prezentowania treści pedofilskich, składania seksualnych propozycji małoletniemu za pośrednictwem internetu lub sieci telekomunikacyjnej.
KONTAKT:
Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15
e-mail: media@pkdp.gov.pl,
tel. 789 293 602
Źródło informacji: PKDP
