Atopowe zapalenie skóry (AZS) to poważna choroba, która powoduje wykwity skórne i uporczywy świąd. Na szczęście w ostatnich latach w naszej wiedzy na temat mechanizmów choroby zaszły duże postępy, co pozwoliło stworzyć nowe, innowacyjne metody leczenia – wyjaśnia prof. Witold Owczarek z Kliniki Dermatologicznej Wojskowego Instytutu Medycznego, konsultant krajowy w dziedzinie dermatologii i wenerologii.
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą o skomplikowanym mechanizmie powstawania i przebiegu, który powoduje, że staje się ona dużym problemem dla osób, które na nią cierpią. Przewlekły świąd skóry, który nie ustępuje nawet po zastosowaniu leczenia, pogarsza jakość życia i ogranicza możliwości pacjenta.
Ponadto, AZS może prowadzić do izolacji społecznej i wykluczenia, ponieważ pacjenci zmagają się często z uciążliwymi zmianami skórnymi, które niekoniecznie są akceptowane przez otoczenie. Z tego powodu, pacjenci często odczuwają potrzebę ukrywania swojej choroby.
Dane te pokazują, że problem atopowego zapalenia skóry jest powszechny. Szacuje się, że od 2 do 10 procent dzieci i od 3 do 5 procent dorosłych cierpi z powodu AZS. Wśród tej grupy pacjentów, większość z nich ma łagodny przebieg choroby, objawiający się suchością i zmianami skórnymi w charakterystycznych miejscach.
Kolejnym ważnym elementem leczenia ciężkiego AZS jest właściwa edukacja pacjentów i ich rodzin. Chorzy powinni być zaznajomieni z zasadami higieny, w tym szczególnie z zasadami pielęgnacji skóry. Osoby z AZS powinny unikać nadmiernego stosowania środków myjących, stosować kosmetyki o właściwościach nawilżających i unikać czynników drażniących, takich jak złej jakości ubrania, promieniowanie UV czy nadmierne ciepło. Poza tym, chorzy powinni unikać stresu, który może zaostrzyć objawy choroby, i dbać o odpowiednią dietę, aby wspomóc układ odpornościowy.
Mówimy o lekach, które są stosowane w leczeniu atopowego zapalenia skóry (AZS). Obecnie mamy dostępne dwa leki biologiczne i trzy małe cząsteczki, zarejestrowane w leczeniu chorych na AZS wymagających leczenia ogólnego. Leki te mogą być stosowane w grupach wiekowych od 6 miesiąca życia do dorosłych, a w Polsce dostępny jest też program lekowy, który umożliwia pacjentom z ciężkim przebiegiem choroby skorzystanie z leczenia nowoczesnymi terapiami. Niedługo będziemy mieli dostęp do pięciu leków leczących AZS i mam nadzieję, że wkrótce będziemy mieli jeszcze więcej możliwości do skutecznego leczenia tej choroby.
Kilka słów o terapii AZS
Terapia atopowego zapalenia skóry jest procesem złożonym, w którym bierze się pod uwagę wiele czynników. Wielokierunkowość terapii polega na tym, że pacjenci otrzymują leki przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne lub immunomodulujące. Każdy z tych leków może przyczynić się do poprawy stanu zdrowia pacjenta. Warto zauważyć, że w leczeniu AZS ważne jest, aby włączyć pacjenta w proces leczenia, dzięki czemu będzie on mógł decydować o dalszych krokach w ustalaniu terapii. Oprócz leków, pacjenci powinni również stosować emolienty i stosować odpowiednią dietę. Ważne jest, aby znaleźć odpowiednią równowagę między leczeniem farmakologicznym a naturalnymi metodami. Dzięki temu można zminimalizować działania niepożądane wywołane przez leki i jednocześnie poprawić stan zdrowia pacjenta.
Obecnie dostępny jest szeroki wybór leków, które działają w odmienny sposób. Gdy okazuje się, że nowy lek nie działa u pacjenta, istnieją dwa scenariusze. Pierwszy polega na skorzystaniu z terapii o odmiennym mechanizmie działania. Jednak w przypadku wtórnej utraty skuteczności leku, gdy pacjent wcześniej reagował bardzo dobrze na leczenie, należy zastanowić się, czy jest to tylko chwilowy zaostrzenie, które może wymagać wspomagania innymi terapiami, czy też całkowitej utraty skuteczności, która wymaga zmiany terapii. Zawsze należy jednak zwracać uwagę na bezpieczeństwo danej terapii oraz wcześniejszą odpowiedź pacjenta na leczenie, zanim zdecydujemy się na zmianę terapii.
Dostęp do programów lekowych nie jest prosty. Aby się do nich dostać, konieczne jest spełnienie rygorystycznych kryteriów klinicznych i lekowych, które mogą się różnić w zależności od wieku pacjenta. W przypadku niektórych chorób, wymagana może być wcześniejsza terapia lub dwie terapie ogólne, a także określenie nasilenia choroby. Niestety, wiedza na temat innowacyjnych terapii jest niewystarczająca, dlatego pacjenci często boją się wdrożenia nowości. Z tego powodu konieczne jest zwiększenie wiedzy lekarzy na temat dostępnych możliwości leczenia i ich możliwości kontrolowania choroby.
Dobra profilaktyka nie zawsze oznacza rezygnację z pielęgnacji. Na przykład, optymalne dawkowanie stosowanych produktów, skoncentrowane na delikatnym oczyszczaniu skóry, jest kluczowe w celu zapobiegania zaostrzaniu procesów chorobowych i zapewnienia komfortu. Wybierając odpowiednie produkty i postępując zgodnie z zaleceniami lekarza, można zapobiec zaostrzeniu objawów, a nawet monitorować poziom nawilżenia skóry i jej ukrwienie.
Kiedyś zalecano raczej intensywną higienę, jednak dziś mamy nowe informacje, że może to nie być najlepsze dla skóry osób z AZS-em. Oznacza to, że zamiast szorowania, powinniśmy stosować przemywanie skóry. Jednakże, ważne jest, aby dobrać odpowiedni sposób higienizacji do konkretnego dziecka, w zależności od wielkości defektu skóry oraz tego, jakie preparaty stosuje. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby nie stosować generalnych zasad i wszystkie zabiegi higieniczne dostosowywać do potrzeb każdego dziecka z osobna.
Lekarz jest pierwszą osobą, do której trzeba się zwrócić w przypadku problemów z atopowym zapaleniem skóry u dziecka. W przypadku takiej choroby ważne jest, aby zdiagnozować ją prawidłowo, a następnie dobrać odpowiednie leczenie. Skutecznym sposobem leczenia atopowego zapalenia skóry u dzieci jest stosowanie delikatnych środków emolientowych, które przywracają skórze jej naturalną barierę ochronną. Warto także pamiętać, że są inne choroby skóry, które u dzieci mogą się pojawiać, a których objawy są podobne. Dlatego najlepiej jest skonsultować się z lekarzem w celu postawienia odpowiedniej diagnozy, a następnie dobierania odpowiedniego postępowania. Ważne jest, aby tworzyć świadomość i zmieniać nawyki higieniczne w przypadku dzieci z chorobą atopową. Rodzice powinni wybierać te metody, które najlepiej sprawdzają się u ich dziecka.
Czy w przypadku osób z atopowym zapaleniem skóry, kąpiele powinno się odbywać często, aby pomóc łagodzić świąd, czy też nie należy ich zbyt często wykonywać, aby nie uszkodzić warstwy ochronnej skóry?
Krótkie, kilkuminutowe kąpiele mogą być skutecznym sposobem na oczyszczenie skóry i zastąpienie stosowanych kremów i maści preparatami emolientowymi. Jednak dłuższe kąpiele, które mogą wywołać początkową poprawę, mogą skutkować uszkodzeniem skóry w dłuższej perspektywie z powodu mechanicznego działania i osłabienia bariery naskórkowej.
Zatem wpływ dojrzewania na AZS jest trudny do określenia. Może ono mieć wpływ na nasilenie objawów, ale nie jest to regułą. U niektórych pacjentów objawy mogą się nasilać, a u innych nie. Ważne jest, aby pacjenci z AZS i ich rodziny monitorowali jego przebieg i skonsultowali się z lekarzem, jeśli zauważą zmiany w objawach.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest chorobą autoimmunologiczną, która objawia się przede wszystkim zmianami skórnymi. Dolegliwość ta dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Charakteryzuje się ona nadmierną podatnością na stany zapalne skóry, a także skłonnością do wtórnych infekcji. AZS to także szeroko zakrojone zaburzenia funkcjonowania organizmu, w tym także zaburzenia psychiczne.
Serwis Zdrowie zaprasza wszystkich zainteresowanych chorobami skóry na konferencję prasową, która odbędzie się 2 października o godzinie 10.00 w Centrum Prasowym PAP. Tematem spotkania będzie diagnostyka i terapia atopowego zapalenia skóry. Na konferencji wystąpią naukowcy oraz pacjenci, którzy zmagają się z tą chorobą. Relacja z wydarzenia będzie dostępna na stronie Serwisu Zdrowie.
Dystrybucja: pap-mediaroom.pl
