Uroczystości związane z Dniem Niedoboru Żelaza są okazją do zwrócenia uwagi na skutki, jakie niesie niedobór tego pierwiastka. Każdego roku zachęca się do wspierania kampanii „Weź żelazo na poważnie. Słuchaj swojego ciała”, która ma na celu zwiększenie świadomości na temat skutków zbyt niskiego poziomu żelaza w organizmie i umożliwienie ludziom znalezienia bezpiecznego i skutecznego rozwiązania tego problemu.
Niedobór żelaza i niedokrwistość z niedoboru żelaza może dotyczyć wszystkich. Jest to schorzenie, które występuje w różnych częściach świata i nie ogranicza się do jednej płci ani wieku. Szczególnie groźne jest dla kobiet w okresie przedmenopauzalnym, kobiet w ciąży oraz dzieci poniżej 5 roku życia. Na całym świecie niedobór żelaza dotyka od 33 do 77% kobiet w ciąży oraz od 33 do 48% dzieci w Europie.
Żelazo jest jednym z najważniejszych składników odżywczych. Umożliwia organizmowi produkcję czerwonych krwinek, co z kolei przekłada się na zdrowie serca i mięśni szkieletowych. Jest również niezbędne do zwalczania infekcji i chorób, wzmacniania odporności, utrzymania wysokiego poziomu energii oraz zachowania sprawności umysłowej. Niedobór żelaza oznacza brak wystarczającej ilości minerału w organizmie, co może zaburzyć funkcjonowanie układu krążenia i układu odpornościowego.
Żelazo spożywane wraz z pokarmem ma ogromne znaczenie dla organizmu. Stan magazynu żelaza w organizmie wpływa na produkcję hemoglobiny, która z kolei odgrywa kluczową rolę w tworzeniu zdrowych czerwonych krwinek. W przypadku, gdy zasoby żelaza są zbyt niskie, wystąpi niedokrwistość. Niedobór żelaza objawia się stopniowym pogarszaniem się ogólnego stanu zdrowia i wystąpieniem wyraźnych objawów klinicznych[7].
Pierwszymi objawami niedoboru żelaza mogą być drażliwość, zmęczenie oraz problemy z koncentracją. Z czasem mogą dołączyć do nich bóle głowy, zawroty, białe lub czerwone zmiany w jamie ustnej, zimne ręce i stopy, częste infekcje, wypadanie włosów, problemy ze słuchem i bladość skóry. W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem.
Niedobór żelaza może wystąpić z różnych powodów. Jedną z głównych przyczyn jest utrata krwi, która może być spowodowana zarówno zewnętrznymi, jak i wewnętrznymi czynnikami. Innym powodem są zmiany w diecie – w przypadku niskiego spożycia żelaza lub zmniejszonego wchłaniania z przewodu pokarmowego [2].
Oprócz tych czynników, niedobór żelaza może być również powodowany przez inne schorzenia, co oznacza, że objawy tego niedoboru mogą być zwykle mylące. Dlatego ważne jest, aby w celu postawienia diagnozy zasięgnąć porady lekarskiej [13].
Niedobór żelaza, który charakteryzuje się różnymi objawami, może mieć wiele przyczyn. Do najczęstszych należą utrata krwi, zwiększone zapotrzebowanie, ograniczone wchłanianie z przewodu pokarmowego, niedobór w diecie lub inne schorzenia [2, 13].
Żeby ustalić prawdziwe przyczyny niedoboru żelaza, należy skonsultować się z lekarzem. Specjalista może przeprowadzić odpowiednie badania, aby dokładnie określić problem i zaproponować odpowiednie leczenie [13].
Niedobór żelaza jest dolegliwością, która ma wiele przyczyn, w tym utratę krwi, zmiany w diecie, ograniczone wchłanianie lub inne schorzenia [2]. Aby ustalić prawdziwe przyczyny i zapobiec dalszym komplikacjom, należy skonsultować się z lekarzem, który wykona odpowiednie badania i zaproponuje skuteczne leczenie [13].
Niedobór żelaza – diagnostyka
Niedobór żelaza powinien być traktowany poważnie, dlatego diagnozowanie powinno rozpocząć się od badania morfologii krwi. W przypadku niedoboru żelaza stężenie hemoglobiny (skrót Hb lub Hgb) zostanie zmniejszone [14].
Kolejnym krokiem w diagnozowaniu niedoboru żelaza powinno być wykonanie oznaczenia poziomu żelaza w surowicy. Oznaczenie poziomu żelaza w surowicy może być wykonane w klinice lub laboratorium medycznym. Ważnym wskaźnikiem jest poziom żelaza w surowicy, który może wskazywać na istnienie niedoboru żelaza [15].
Niedobór żelaza – diagnostyka
Aby zdiagnozować niedobór żelaza, należy najpierw wykonać badanie morfologii krwi. W przypadku niedoboru żelaza stężenie hemoglobiny (skrót Hb lub Hgb) będzie zmniejszone [14].
Kolejnym krokiem jest oznaczenie poziomu żelaza w surowicy. Oznaczenie poziomu żelaza w surowicy można wykonać w klinice lub laboratorium medycznym. Odpowiedni poziom żelaza w surowicy może wskazywać na istnienie niedoboru żelaza [15].
Aby wykryć niedobór żelaza, wymagane są dalsze badania diagnostyczne [15]. Oznaczenie poziomu ferrytyny we krwi jest jednym z najdokładniejszych sposobów na stwierdzenie, czy niedobór żelaza istnieje lub nie [15], a przeprowadzenie tego badania zalecane jest przez Światową Organizację Zdrowia [16]. Jednakże, poziom ferrytyny może ulec zmianie pod wpływem np. grypy, dlatego też, w celu postawienia prawidłowej diagnozy, może być konieczne oznaczenie dodatkowych parametrów [16], takich jak: TSAT lub wysycenie transferyny w surowicy [16], całkowita ilość żelaza w surowicy krwi [17], TIBC – czyli całkowita zdolność wiązania żelaza [18].
Niedobór żelaza – leczenie
Przy leczeniu niedoboru żelaza należy wziąć pod uwagę poziom niedoboru oraz historię chorób pacjenta. Jednym ze sposobów jest zwiększenie ilości żelaza w diecie, a innym suplementacja żelazem w postaci doustnej lub dożylnej. Żelazo może być podawane również za pośrednictwem zastrzyku lub infuzji [3].
Aby uzupełnić niedobory żelaza, warto w swojej diecie uwzględnić produkty bogate w żelazo, takie jak: czerwone mięso i podroby, kasza gruboziarnista, buraki, warzywa zielone (np. pietruszka, szczypiorek) i owoce bogate w witaminę C, która wspomaga wchłanianie żelaza. Jednocześnie należy unikać produktów, które mogą obniżać poziom żelaza w organizmie, takich jak kawa, herbata, duża ilość błonnika oraz produkty mleczne.
Mimo że odpowiednia dieta może być skutecznym sposobem regulacji poziomu żelaza, w wielu przypadkach konieczne może okazać się podanie zastępczej dawki żelaza. Dożylna forma podania jest szczególnie wskazana w przypadku nietolerancji żołądkowo-jelitowej, utraty trudnej do opanowania krwi, po operacjach żołądka lub u pacjentów z zespołami złego wchłaniania. W takich przypadkach dożylne podanie żelaza pozwala na szybkie uzupełnienie niedoborów i zminimalizowanie długości trwania terapii. Wskazania do dożylnego podania żelaza zostały udowodnione szczególnie w przypadku nieswoistego zapalenia jelit, po operacjach żołądka oraz w przypadku choroby nerek [19].
Niedokrwistość z niedoboru żelaza może wywołać szereg objawów, w tym osłabienie, zmęczenie, duszności, zawroty głowy, bladość skóry, szybkie bicie serca oraz drżenie mięśni [7]. Długotrwałe lub nieuważne leczenie tego stanu może prowadzić do poważnych powikłań, w tym problemów w naczyniach krwionośnych, uszkodzenia mózgu i chorób serca [7].
Konsekwencje niedoboru żelaza
Niedobór żelaza może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza jeśli nie jest wystarczająco leczony. Najczęstszym powikłaniem jest niedokrwistość z niedoboru żelaza, która występuje, gdy organizm nie jest w stanie wyprodukować wystarczającej ilości hemoglobiny. Hemoglobina jest białkiem, które przenosi tlen do narządów i tkanek organizmu, co jest niezbędne do ich prawidłowego funkcjonowania. Objawy niedoboru żelaza obejmują osłabienie, zmęczenie, bladość skóry, szybkie bicie serca, drżenie mięśni itp. Niedobór żelaza może prowadzić do poważnych powikłań, w tym problemów z układem krążenia, uszkodzeń mózgu i chorób serca.
W celu zapobiegania powikłaniom związanym z niedoborem żelaza, ważne jest, aby wykonywać regularne badania krwi i w razie potrzeby kontynuować leczenie. Odpowiednie suplementy diety, a także dieta bogata w produkty bogate w żelazo, mogą pomóc w zapobieganiu powikłaniom związanym z niedoborem żelaza.
Niedobór żelaza może prowadzić do spadku odporności, co z kolei zwiększa ryzyko powikłań, a nawet śmierci [2]. Do tego dochodzi zaburzenie prawidłowego rozwoju u dzieci oraz wzmożone uczucie przemęczenia, co prowadzi do ogólnego pogorszenia stanu zdrowia i samopoczucia [2]. Należy zatem zapobiegać niedoborom żelaza, aby móc cieszyć się dobrym zdrowiem.
„Pomimo poważnych konsekwencji i powszechnego występowania niedoborów żelaza ta przypadłość jest wciąż niewystarczająco rozpoznawana. Wiele osób nie ma świadomości rozwijającego się u nich problemu zdrowotnego albo nie potrafią właściwie rozpoznać objawów. Właśnie dlatego pragniemy zwiększyć świadomość ludzi na temat roli żelaza, a także objawów i konsekwencji niedoboru żelaza w organizmie. Prowadząc kolejny już rok z rzędu kampanię chcemy zwiększyć „żelazną” wiedzę zarówno pacjentów, jak i środowiska medycznego, aby z większą czujnością zwracali uwagę na typowe objawy niedoboru żelaza, nie lekceważyli niedoboru żelaza i wsłuchiwali się w sygnały dawane przez organizm” – powiedział Grzegorz Sidorczuk, przedstawiciel organizatora kampanii.
Aby lepiej zrozumieć problem niedoboru żelaza, zachęcamy do zapoznania się z aktualnymi informacjami na temat tej choroby. Strona internetowa i profile social mediowe kampanii są świetnym miejscem, aby zdobyć wiedzę na temat objawów i leczenia niedoboru żelaza.
Od kilku lat Swixx Biopharma i CSL Vifor współpracują ze sobą, aby wspierać kampanię „Weź żelazo na poważnie. Słuchaj swojego ciała”. W ramach tego projektu odwiedzają oni miejsca publiczne w Polsce i innych krajach europejskich, aby zachęcać ludzi do podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących zdrowia i prowadzenia zdrowego stylu życia.
Swixx Biopharma wspiera pacjentów zmagających się z chorobami rzadkimi, nowotworami, chorobami gastroenterologicznymi i zaburzeniami psychicznymi, a także tych, którzy wymagają dożylnego podawania preparatu żelaza. Jesteśmy przekonani, że poprzez współpracę z partnerami z sektora ochrony zdrowia uda się zapewnić dostęp do nowoczesnych metod leczenia. Naszym celem jest wpłynięcie na zdrowie jednostek i społeczności, dlatego organizujemy kampanie informacyjne, takie jak „Weź żelazo na poważnie. Słuchaj swojego ciała”, aby zmienić świadomość ludzi na temat zdrowia.
Powyższy materiał nie ma na celu zastąpienia porady lekarza. Aby uzyskać najlepszą opiekę medyczną, należy skonsultować się z wykwalifikowanym lekarzem lub innym specjalistą w dziedzinie opieki zdrowotnej. Każdy pacjent powinien współpracować z lekarzem, aby wybrać postępowanie medyczne odpowiednie dla jego indywidualnych potrzeb.
Odwiedź naszą stronę internetową www.takeironseriously.com/pl, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak bierzemy żelazo poważnie. Polub nasz profil na Facebooku https://www.facebook.com/profile.php?id=61552193593542 lub przejdź na nasz profil Instagram https://www.instagram.com/wez_zelazo_na_powaznie_/, aby śledzić naszą działalność.
Dagmara Wdowczyk Consulting pomaga ludziom w wykorzystywaniu żelaza w codziennym życiu. Przyjrzyj się ilustracji poniżej, aby dowiedzieć się więcej o naszej misji.
Wspólnie zbudujemy lepsze jutro, biorąc żelazo poważnie. Zapoznaj się z naszą stroną internetową, aby dowiedzieć się więcej o naszych produktach i usługach.
Jesteśmy świadomi, jak ważne jest żelazo w naszym świecie, dlatego też staramy się wziąć je na poważnie. Polub nasze profile na Facebooku i Instagramie, aby dowiedzieć się o naszych inicjatywach i wspierać nas w naszej misji.
Żelazo jest wszechobecne, dlatego też ważne jest, abyśmy wszyscy traktowali je poważnie. Zapoznaj się z naszą stroną internetową, aby dowiedzieć się więcej o naszych produktach i usługach.
Korzystając z naszych produktów i usług, możesz pomóc w budowaniu lepszego jutra dla nas wszystkich. Odwiedź naszą stronę www.takeironseriously.com/pl, aby dowiedzieć się więcej i zobaczyć, jak możesz nam pomóc.
Polub nasze profile na Facebooku i Instagramie, aby być na bieżąco z naszymi inicjatywami oraz śledzić postępy w naszej misji.
NM-PL-2023-11-5939
Data zatwierdzenia: 19.11.2023 r.
[1] Barton JC, et al. BMC Blood Disord. 2010;10:9. Doi:10.1186/1471-2326-10-9.
[2] Strona internetowa: https://www.takeironseriously.com/pl/zwieksz-swiadomosc/o-nas (data dostępu: 6.11.2023 r.)
[3] Auerbach M, Adamson JW. Am J Hematol. 2016;91(1):31-38.
[4] Fernando B, et al. World J Gastroenterol. 2009 Oct 7; 15(37): 4638-4643.
[5] Favrat B., et al. PLOS One 9(4): e94217. eCollection 2014.
[6] Strona internetowa: https://www.takeironseriously.com/pl/niedobor-zelaza/czy-przyjmujesz-wystarczajaca-ilosc-zelaza (data dostępu: 6.11.2023 r.)
[7] Bhatia M, et al. Indian J Pathol Microbiol. 2017;60(2):171-178.
[8] Dutta P, et al. Blood. 2004; 103(5): 1763-1769.
7. Trost LB i wsp. J Am Acad Dermatol. 2006;54(5):824-44.
8. Pavord S i wsp. BJH 2020; 188: 819-30.
9. Api O i wsp. Turk J Obstet Gyncecol 2015 2015;12: 173-8.
10. Beard JL. J Nutr 2001; 131: 568-80.
11. Lumish RA i wsp. The Journal of Nutrition 2014; 114 (10):1533-9.
12. Kantor J.Journal of Invetsugative Dermatology 2003; 121(5): 958-8.
13. Schieffer KM i wsp. JAMA Otolaryngol Neck Surg. 2017;(800).
14. Whitfield A i wsp. Iron Deficiency Anemia Diagnosed in Female Teenagers. J Family Med Community Health. 2015. 2(7): 1058.
15. Milman N. Ann Hematol. 2008;87(12):949-959.
16. Światowa Organizacja Zdrowia. Wytyczne dotyczące stosowania stężenia ferrytyny w celu oceny stanu żelaza u osób i populacji. 2020.
17. Centrum Kontroli Chorób. Wskaźniki stanu żelaza: raport krajowy na temat biochemicznych wskaźników diety i żywienia w populacji USA w latach 1999-2002.
18. Soldin P i wsp. Clin Chim Acta. 2004 kwiecień ; 342(0): 211-217.
19. https://hematoonkologia.pl/aktualnosci/news/id/4247-anemia-nie-zawsze-taka-oczywista-dozylne-podanie-preparatow-zelaza-w-praktyce (dostęp 6 listopada 2023 r.).
Informacja pochodzi z serwisu: pap-mediaroom.pl
