Jak wynika z Globalnego Badania Nastrojów Społecznych IRIS, ponad 90% Hiszpanów jest zgodnych co do tego, że ich system opieki zdrowotnej jest jednym z najlepszych na świecie, podczas gdy tylko 18% Polaków zgadza się z tym stwierdzeniem. Aby lepiej zrozumieć różnice między oboma systemami, porównajmy wskaźniki OECD dotyczące zdrowia publicznego i wydolności systemu w obu krajach.
Badanie IRIS Global Public Confidence Study 2023 wykazało, że blisko 4 na 5 Polaków (79%) dorosłych jest niezadowolonych z jakości obecnie funkcjonującego systemu ochrony zdrowia. Z tego 41% uważa, że jego działanie systematycznie się pogarsza, a 38% sądzi, że znajduje się on w stanie kryzysu.
Mimo trudnej sytuacji systemów ochrony zdrowia na całym świecie, warto zauważyć, że aż 25 proc. respondentów wciąż uważa, że ich krajowy system jest w stanie utrzymać się na rynku, a 32 proc. – że jego funkcjonowanie zostało poprawione.
Hiszpanie okazali się być najbardziej zadowoleni ze swojego systemu ochrony zdrowia, zgłaszając 67 proc. pozytywnych ocen. Natomiast Bułgarzy i Polacy byli najmniej zadowoleni, wystawiając 79 proc. negatywnych opinii.
89 proc. Hiszpanów zgodziło się całkowicie lub raczej zgodziło z twierdzeniem, że ich system opieki zdrowotnej należy do najlepszych na świecie. Natomiast jedynie 18 proc. Polaków wyraziło podobne zdanie.
Porównując dane dotyczące Hiszpanii i Polski, warto zwrócić uwagę na pewne wskaźniki, zgodnie z raportem OECD „Health at a Glance 2023”. Hiszpanie są znacznie bardziej zadowoleni ze swojego zdrowia niż Polacy, dlatego porównanie danych obu krajów może dać nam wyraźny obraz tego, jak wysoki jest ich poziom zdrowia.
Jednak mimo wyraźnych różnic między Polską a Hiszpanią pod względem oczekiwanej długości życia, oba kraje mają pewne podobieństwa. Na przykład oba kraje mają niski poziom ubóstwa. W Hiszpanii tylko 7% ludzi żyje poniżej progu ubóstwa, podczas gdy w Polsce jest to tylko 5%.
Jednak niespodzianką może być dla niektórych fakt, że w Hiszpanii występuje wyższy poziom nierówności dochodowych. Średni dochód netto w Hiszpanii na gospodarstwo domowe wynosi tylko 19 082 euro, podczas gdy średni dochód w Polsce wynosi 22 707 euro.
Mimo że Hiszpania i Polska różnią się pod wieloma względami, wspólnym mianownikiem jest niski poziom ubóstwa i wyższy poziom nierówności dochodowych w Hiszpanii.
Istnieją jeszcze inne zaskakujące podobieństwa między Hiszpanią a Polską. Na przykład, zarówno Hiszpania, jak i Polska mają wysoki poziom bezrobocia. W Hiszpanii wynosi on 14,5% w porównaniu do 6,7% w Polsce.
Mimo istniejących różnic między Hiszpanią a Polską, oba kraje mają wiele wspólnych cech. Łączy je niski poziom ubóstwa, wyższy poziom nierówności dochodowych w Hiszpanii, a także wysoki poziom bezrobocia. Przyjrzenie się bliżej tym krajom może dać wgląd w ważne wspólne wyzwania, przed którymi stają oba państwa.
Jednakże, wspólne wyzwania też różnią się od siebie. Na przykład, w Polsce występuje niski poziom edukacji, podczas gdy w Hiszpanii wyższy poziom edukacji jest jednym z największych problemów. W obu krajach istnieją wyzwania, jednak wymagają one różnych rozwiązań.
Hiszpanie wydają zdecydowanie więcej pieniędzy na zdrowie publiczne w porównaniu do Polaków – 4432 dolarów na mieszkańca wobec 2973 dolarów na mieszkańca w Polsce (średnia OECD to 4986 USD na głowę). Polska wydaje na zdrowie 6,7 proc. produktu krajowego brutto (PKB), podczas gdy Hiszpania – 10,4 proc.
Mimo to, Hiszpania oferuje wyższy poziom opieki medycznej niż Polska, zapewniając 4,5 lekarzy na 1000 mieszkańców, a średnia OECD to 3,7 na 1000 mieszkańców. Również w przypadku pielęgniarek Hiszpania wyprzedza Polskę, wyższy wskaźnik 6,3 na 1000 mieszkańców w porównaniu do 5,7 w Polsce, podczas gdy średnia OECD wynosi 9,2.
Polska posiada o połowę więcej łóżek szpitalnych w stosunku do Hiszpanii (na 1000 mieszkańców), mianowicie 6,3, podczas gdy średnia OECD wynosi 4,3. Przy czym czas hospitalizacji w obu krajach jest niemalże identyczny, tj. 6,9 dnia w Polsce i 6,3 dnia w Hiszpanii.
Wyraźne jest, że Polacy są bardziej skłonni do korzystania z usług medycznych niż Hiszpanie, ale dlaczego? Czy jest to wynikiem większego zaufania do systemu opieki zdrowotnej w Polsce? A może Polacy są bardziej świadomi swojego zdrowia, a szeroki dostęp do usług medycznych sprawia, że są bardziej zmotywowani do regularnego monitorowania swojego zdrowia?
Porównując liczbę badań diagnostycznych, Polska jest zdecydowanie lepsza niż Hiszpania – nasze placówki ambulatoryjne wykonują 21 tomografii komputerowych na 1000 mieszkańców, podczas gdy Hiszpania jest daleko w tyle, z wynikiem zaledwie siedmiu badań.
Polska wyprzedza Hiszpanię w liczbie badań rezonansem magnetycznym. Nasz kraj wykonuje ich aż 53 na 1000 mieszkańców, podczas gdy w Hiszpanii jest to zaledwie 22. Powodem tej różnicy jest zapewne wyższy poziom diagnostyczny w Polsce.
W Polsce odsetek cięć cesarskich jest bardzo wysoki – 422 na 1000 żywych urodzeń. To o połowę więcej niż w Hiszpanii, gdzie wynosi on 242 na 1000 żywych urodzeń. Warto zwrócić uwagę na fakt, że Hiszpania ma jeden z najwyższych wskaźników w świecie rodzących po 40 r. ż., co powinno skutkować odpowiednio wyższym odsetkiem cięć cesarskich.
Polska jest wyjątkowa, jeśli chodzi o liczbę badań rezonansem magnetycznym – 53 na 1000 mieszkańców. W Hiszpanii jest to 22 na 1000 mieszkańców, co oznacza, że wykonujemy ich ponad dwa razy więcej. Możemy założyć, że ma to związek z wyższym poziomem diagnostycznym w naszym kraju.
Może się wydawać, że niższy wiek matek rodzących w Polsce ma wpływ na zdrowszy stan noworodków niż w Hiszpanii – w 2019 roku zaledwie 4,8% noworodków urodzonych w Polsce miało niską masę urodzeniową, podczas gdy w Hiszpanii wynosiło to aż 9%.
Statystyki pokazują, że w przypadku udarów sytuacja w Hiszpanii jest nieznacznie lepsza niż w Polsce – w ciągu 30 dni po wystąpieniu udaru śmiertelność wynosi tam 9,4 proc., zaś w Polsce 11,8 proc. (średnia OECD wynosi 7,8 proc.). Z kolei w leczeniu zawałów Polska prezentuje bardzo dobre wyniki – śmiertelność w ciągu 30 dni po wystąpieniu zawału wynosi 5,2 proc., podczas gdy w Hiszpanii 6,5 proc. (średnia OECD 6,8 proc.).
Dane sugerują, że Polacy mają gorszy poziom zdrowia w porównaniu do Hiszpanów. Niemniej jednak, kraje te mają bardzo podobną liczbę osób z chorobami układu sercowo-naczyniowego i nowotworami. Zgodnie z danymi WHO, długość życia w Polsce wynosi 78,6 lat, podczas gdy w Hiszpanii wynosi 83,3 lata. Wskazuje to na to, że życie mieszkańców Hiszpanii jest dłuższe i zdrowsze niż życie mieszkańców Polski.
Zatem wniosek jest taki, że w porównaniu z Hiszpanami, Polacy są mniej zdrowi. Mogą one jednak poprawić swój stan zdrowia poprzez wprowadzenie konkretnych zmian w swoim trybie życia. Zwiększenie aktywności fizycznej, zmniejszenie ilości spożywanego alkoholu oraz zaprzestanie palenia papierosów będzie miało duży wpływ na zdrowie Polaków.
W porównaniu pod względem oceny stanu zdrowia, Hiszpanie uznali swoje zdrowie za lepsze niż Polacy – 7,7 % wskazało swoją sytuację jako złą lub bardzo złą, w porównaniu do 10,3 % w Polsce.
Hiszpanie są zdecydowanymi liderami profilaktyki. Według badań dostępnych w OECD, wykrycie raka piersi wykryło aż 74% Hiszpanek, co jest znacznie wyższym wskaźnikiem niż w Polsce, gdzie jest to 33%.
Szczepienia dzieci w Hiszpanii są również zdecydowanie wyższe niż w Polsce. 96,1% tamtejszych dzieci jest objętych szczepieniami na odrę, podczas gdy w Polsce jest to tylko 71%. Niezwykle dużą wagę Hiszpanie przykładają do profilaktyki w grupie wiekowej 65 plus – 69% Hiszpanów i Hiszpanek zostało zaszczepionych przeciwko grypie, podczas gdy w Polsce jest to tylko 10%.
Pomimo wszelkich trudności, jakie napotykamy, wciąż mamy wiele do zaoferowania w zakresie opieki zdrowotnej. Przede wszystkim wyróżnia nas wysoki poziom profesjonalizmu i szacunek dla pacjentów, jak również dostępne usługi w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej.
Dlaczego więc nasz system opieki zdrowotnej nie osiąga takich samych wyników, jak w Hiszpanii? Wiele zależy od długoterminowego finansowania, jak również od odpowiednich środków, które są wykorzystywane w celu zapewnienia właściwej opieki zdrowotnej. Dodatkowo, wiele zależy od postawy społeczeństwa na temat zdrowia i samopomocy.
Aby osiągnąć sukces, wymagane jest zintegrowane podejście do poprawy wydolności systemu opieki zdrowotnej. Konieczne jest zapewnienie odpowiedniego finansowania, jak również wdrożenie programów edukacyjnych w celu zmniejszenia liczby chorych oraz ulepszenia jakości opieki zdrowotnej.
Rząd musi zapewnić odpowiednie finansowanie systemu opieki zdrowotnej, tak aby mógł on działać sprawnie i skutecznie. Środki te powinny zostać wyodrębnione na wsparcie nowoczesnych technologii medycznych oraz inwestycje w zakresie edukacji zdrowotnej i samopomocy.
Poprzez wyodrębnienie odpowiednich środków, jak również poprzez kształtowanie postaw społecznych w zakresie opieki zdrowotnej, możliwe będzie osiągnięcie takich samych wyników jak w Hiszpanii. Poprawa wydolności systemu opieki zdrowotnej będzie wymagała wielu wysiłków, ale dzięki połączeniu wszystkich elementów jest w zasięgu ręki.
Podsumowując, Hiszpanie mają lepsze wyniki w profilaktyce, długości życia i wydatkach na opiekę zdrowotną. Z kolei my częściej się leczymy i badamy, a także mamy większe poczucie złego stanu zdrowia. Jednakże nasze noworodki są zdrowsze niż ich hiszpańskie odpowiedniki.
Choć systemy ochrony zdrowia w obu krajach różnią się pod względem wskaźników zdrowia publicznego i wydolności zdrowotnej, to opinie ludzi o tych systemach są bardzo odmienne. Wiąże się to z pytaniem, jaka jest przyczyna tego znacznego rozróżnienia i jak można to zmienić?
Światowe Badanie Nastrojów Społecznych IRIS zostało przeprowadzone od lutego do kwietnia 2023 roku (z jednym wyjątkiem – kraj, w którym odbyło się to badanie w czerwcu). Wzięło w nim udział 18 688 osób z 27 krajów, z których każdy miał reprezentatywną grupę od 500 do 1000 dorosłych mieszkańców.
Informacja pochodzi z serwisu: pap-mediaroom.pl
