Lawina stanowi ogromne zagrożenie. Ucieczka przed nią jest trudna, a wydostanie się spod zwałów śniegu o własnych siłach jest praktycznie niemożliwe. Dowiedz się, jak postępować w przypadku takiej sytuacji.
„Ze statystyk wypadków lawinowych wynika, że osoby porwane przez lawinę i całkowicie zasypane, jeśli nie doznają śmiertelnych urazów podczas spadania z lawiną i jeśli utworzą wokół ciała wolną przestrzeń, tak zwaną poduszkę powietrzną, mają w ciągu 15–18 minut ponad 90 proc. szans na przeżycie. Po około 35 minutach szanse na przeżycie spadają do 25 proc. Dopiero w tym czasie na lawinisko są w stanie przybyć pierwsi ratownicy, pod warunkiem że jest lotna pogoda, do akcji ratunkowej można wykorzystać śmigłowiec i o wypadku ratownicy zostali powiadomieni tuż po zdarzeniu. Stąd szybkiej i skutecznej pomocy mogą udzielić tylko współtowarzysze wycieczki pod warunkiem posiadania przez wszystkich zestawów lawinowych i umiejętności posługiwania się nimi” – wyjaśnił Adam Marasek, ratownik TOPR, międzynarodowy przewodnik wysokogórski IVBV na stronie Lawionowe ABC.
Bezpieczeństwo przed lawiną
Zanim wybierzesz się w góry, sprawdź ostrzeżenia wydawane przez służby ratownicze. Możesz też skorzystać z georadarów, które pomagają określić poziom zagrożenia lawinowego. Przejrzyj również informacje na stronie Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (tpn.pl) lub skonsultuj się z ratownikami lub przewodnikami, aby upewnić się, że jest bezpiecznie.
Ważne jest również, aby znać zasady postępowania w przypadku zagrożenia lawiną. Doświadczeni ratownicy zalecają pozostanie w domu jako jedyną gwarancję uniknięcia niebezpieczeństwa.
Pamiętaj, że lawinę zawsze najpierw słychać. Gdy tylko usłyszysz dudniący łoskot, nie czekaj aż zobaczysz lawinę – uciekaj. Reagować trzeba natychmiast, bo lawina to żywioł – niesie ze sobą tony śniegu i spada z ogromną prędkością, nawet ponad 200 km na godzinę. Nie tylko porywa ze sobą i przygniata śniegiem nie pozwalając się ruszyć, ale również utrudnia lub uniemożliwia oddychanie.
Nowa infografika PAP przedstawiająca dane wizualne w formie graficznej.
„Po zatrzymaniu lawiny śnieg tężeje momentalnie i jeśli jesteśmy całkowicie zasypani, to poza zachowaniem spokoju, z reguły nie możemy nic zrobić. Warto spróbować naprzeć w górę tą częścią ciała, która jest najbliżej powierzchni. Jeśli ze względu na ciśnienie śniegu nie czujemy gdzie jest góra, a gdzie dół, to wypuszczenie z ust odrobiny śliny pozwoli na zorientowanie się w przestrzeni – ślina ścieknie po skórze ku dołowi. Jeśli wybicie otworu się powiedzie to nasze szanse, zarówno na przeżycie, jak i na zostanie szybko znalezionymi radykalnie wzrosną. O ile nie mamy otwartego dostępu do powietrza nad śniegiem, to nie ma sensu krzyczeć, bo głos źle przechodzi z gęstszego ośrodka do rzadszego. Mimo że pod śniegiem słychać wszystko, co dzieje się na powierzchni, to w drugą stronę nie zostaniemy raczej usłyszani. Jeśli zorientujemy się, że na lawinisku jest pies lawinowy, to warto zmoczyć się w spodnie, bo jest to podobno dla niego znaczne ułatwienie. Poza tymi rzeczami jedyne co możemy zrobić to czekać spokojnie – wówczas zużywamy najmniej tlenu” – radzą przewodnicy IVBV z grupy Freerajdy (M.Kacperek, A.Sokołowski, P.Wójcik) na stronie Tatromaniak.pl
„Kiedy już stwierdzamy, że ruszyła lawina, należy odpiąć narty i plecak (bardzo ważne, gdyż w razie porwania przez lawinę narty, plecaki itp. ściągają nas do dna masy śniegu), skryć się za jakimkolwiek solidnym występem (nie za drzewem, ani małymi głazami, bo i one mogą paść ofiarami lawiny i przysporzyć nam dodatkowych obrażeń), skulić się, nakryć rękami głowę tak, aby łokcie znalazły się przed twarzą. W ten sposób chronimy głowę przed uderzeniem brył lodu, kamieni czy ułamanych z drzewa konarów. Prócz tego zasypujący nas śnieg nie zapełni przestrzeni przed twarzą i będziemy mieli miejsce do oddychania. Można odchylać odzież na piersi i w powstałą przestrzeń schować twarz, aby utrzymać więcej powietrza. Tuż przed zasypaniem trzeba nabrać głęboko powietrza, jak przed skokiem do wody. O ile lawina jest pyłowa lub puchowa możliwe jest „pływanie” podczas porwania przez nią, jak w wodzie. Pozwala to na dłuższe utrzymanie się blisko powierzchni. Zaraz po zasypaniu należy wiercić się, by śnieg nie zablokował naszej klatki piersiowej. Będzie to naprawdę duże szczęście, gdy śnieg będzie wilgotny i lepiący się (taki z jakiego najlepiej lepi się bałwana. Z takiego śniegu dosyć łatwo się wygrzebać ugniatając go, stopniowo powiększając wolne miejsce wokół naszego ciała. Śnieg sypki nie stworzy jednolitej ściany, będzie się osypywał, a w najgorszym przypadku przywali nas ściśle, zgniatając przy okazji płuca, bądź zasypie nasze drogi oddechowe” – czytamy.
– W przypadku zasypania przez lawinę, natychmiast uruchom detektor lawinowy w trybie odbierania i zacznij poszukiwania z udziałem sondy.
– W przypadku znalezienia zasypanej osoby, od razu zacznij wykopywać ją, aby zapewnić dostęp do powietrza.
– W przypadku zasypania kogoś, natychmiast zadzwoń na numer alarmowy ratownictwa górskiego lub skorzystaj z aplikacji RATUNEK, aby wezwać pomoc.
– Jeśli masz w pobliżu kilka osób, poproś o pomoc w poszukiwaniach i wydobyciu zasypanej ofiary.
– Jeśli ofiara nie oddycha, natychmiast rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową.
Jeśli masz szczęście być świadkiem lawiny, nie wahaj się – natychmiast podejmij działania! Odnajdź zasypaną osobę, wydostań ją spod śniegu lub kamieni i ocen jej stan. Zadbaj o wasze wspólne bezpieczeństwo, przenosząc ją z miejsca zagrożenia. W przypadku braku oddechu, natychmiast wezwij pomoc przez telefon (numer TOPR – 601 100 300) lub krzykiem i udziel pierwszej pomocy.
Jeśli poszkodowany oddycha, ale jest nieprzytomny, umieść go w pozycji bezpiecznej, chyba że podejrzewasz urazy kręgosłupa. W przypadku niskiej temperatury otoczenia, użyj folii, aby zapobiec wychłodzeniu. Zatamuj krwotok uciskając miejsce zranienia.
Pamiętaj, że jeśli ty nie pomożesz, nikt inny tego nie zrobi. Nawet będąc sam, możesz uratować życie poszkodowanej osobie!
Źródła:
https://lawinoweabc.pl/po-lawinie
https://noizer.pl/czym-grozi-lawina-jak-sie-zachowac
https://tatromaniak.pl/aktualnosci/jak-zachowac-sie-w-lawinie-kilka-przydatnych-porad
Możesz znaleźć więcej informacji na temat udzielania pierwszej pomocy w przypadku lawiny na stronie: https://katowice.eu/edukacja/SiteAssets/dla-mieszkańca/ucz-się/miejski-bank-dobrych-praktyk/zagadnienia-dla-nauczycieli-szkół/edukacja-dla-bezpieczeństwa/Pierwsza%20pomoc%20przy%20lawinie.pdf
Informacja dystrybuowana przez: pap-mediaroom.pl