Unia Europejska stawia sobie za cel osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku, a gospodarka o obiegu zamkniętym jest kluczowym elementem tej strategii. Zmniejszenie ilości odpadów i efektywne wykorzystanie zasobów są niezbędne do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości odgrywa istotną rolę w wspieraniu transformacji polskich firm w kierunku modelu gospodarki obiegu zamkniętego poprzez organizację działań finansowanych z Funduszy Europejskich, które wspierają innowacje i inwestycje związane z GOZ.
Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) to model biznesowy, który stawia sobie za cel minimalizację zużycia surowców i redukcję odpadów poprzez ich ponowne wykorzystanie. Poprzez tworzenie zamkniętych pętli procesów produkcji, GOZ dąży do minimalizacji odpadów i emisji gazów cieplarnianych, co przyczynia się do tworzenia zrównoważonej gospodarki.
Implementacja GOZ nie tylko korzystnie wpływa na środowisko naturalne, ale także może obniżyć koszty prowadzenia działalności i zwiększyć konkurencyjność firmy na rynku, co ma pozytywny wpływ na jakość świadczonych usług.
Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) polega na inteligentnym projektowaniu procesu produkcji, w którym odpady nie występują, ponieważ każdy materiał jest traktowany jako surowiec do ponownego wykorzystania. Idea GOZ opiera się na hierarchii postępowania z odpadami oraz zasadzie „6R”: odmów (refuse), ogranicz (reduce), używaj ponownie (reuse), naprawiaj (recover), oddaj do recyklingu (recycle), zastanów się, co możesz zrobić lepiej (rethink).
Przesunięcie w stronę gospodarki obiegu zamkniętego jest zgodne z celami Unii Europejskiej i Polski, w tym osiągnięciem neutralności klimatycznej do 2050 roku i zapewnieniem ciągłości produkcji w obliczu wyczerpujących się zasobów surowców nieodnawialnych. Unia Europejska dąży do zmiany tradycyjnego modelu gospodarki liniowej poprzez wprowadzenie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym, w którym produkty, materiały i surowce są utrzymywane w gospodarce tak długo, jak to możliwe.
Mapa drogowa GOZ została przyjęta uchwałą Rady Ministrów we wrześniu 2019 r. Jest to dokument zawierający narzędzia legislacyjne mające na celu stworzenie warunków do wdrożenia nowego modelu gospodarczego w Polsce. Działania proponowane w ramach Mapy Drogowej GOZ dotyczą głównie prac analityczno-koncepcyjnych, informacyjno-promocyjnych oraz koordynacyjnych w obszarach resortów.
Zgodnie z projektem, Mapa Drogowa GOZ jest jednym z działań Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju i ma na celu stworzenie warunków do wdrożenia gospodarki o obiegu zamkniętym w Polsce. Więcej informacji na ten temat można znaleźć tutaj.
Nasz pierwszy rozdział skupia się na znaczeniu zrównoważonej produkcji przemysłowej dla polskiej gospodarki oraz na perspektywach rozwoju. Kolejny punkt, czyli rozdział II, koncentruje uwagę na potencjale zrównoważonej konsumpcji, który często pozostaje niedoceniony. Rozdział III omawia biogospodarkę, czyli gospodarowanie surowcami odnawialnymi, które w polskich warunkach ma ogromny potencjał. W rozdziale IV przedstawiamy nowe modele biznesowe, które opierają się na idei zrównoważonego rozwoju. Ostatni rozdział, V, poświęcony jest wdrażaniu i monitorowaniu zrównoważonego rozwoju.
Nowy serwis PARP dotyczący gospodarki obiegu zamkniętego
W zeszłym roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości uruchomiła nowy serwis poświęcony gospodarce obiegu zamkniętego (GOZ) i ochronie środowiska. Na stronie PARP znajdziesz artykuły, informacje o aktualnych naborach i planowanych wydarzeniach związanych z GOZ. Możesz dowiedzieć się, czym jest GOZ i dlaczego warto wprowadzić zasadę 6R zarówno w biznesie, jak i codziennym życiu. W zakładce „dobre praktyki” znajdziesz mapę Polski z przedsiębiorstwami, które wdrożyły rozwiązania z obszaru GOZ. Regularnie publikowane są również linki do artykułów i materiałów wideo dotyczących tematyki GOZ. Celem PARP jest propagowanie idei cyrkularności wśród MŚP, przybliżanie obowiązujących regulacji prawnych i promocja źródeł finansowania inwestycji z obszaru GOZ. Serwis poświęcony tematyce gospodarki obiegu zamkniętego jest dostępny pod linkiem: www.parp.gov.pl/goz.
Przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie w zakresie GOZ poprzez program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS), który oferuje działanie „GOZ – to się opłaca”. Celem konkursu jest wsparcie przedsiębiorstw w rozwoju kompetencji związanych z zieloną ekonomią, niską/zerową emisyjnością i gospodarką o obiegu zamkniętym oraz promowanie najlepszych rozwiązań GOZ w Polsce.
W ramach perspektywy finansowej na lata 2021-2027 przewidziano szereg działań wspierających mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa w realizacji zasad gospodarki obiegu zamkniętego. Przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie w zakresie rozwoju kompetencji dotyczących zielonej ekonomii oraz promocję najlepszych rozwiązań gospodarki obiegu zamkniętego poprzez program „GOZ – to się opłaca” zorganizowany w ramach FERS.
Nasza inicjatywa oferuje przedsiębiorcom dostęp do różnorodnych szkoleń z zakresu zielonej ekonomii, obejmujących tematy od transformacji gospodarki liniowej na model obiegu zamkniętego po zaawansowane strategie biznesowe. Dodatkowo, uczestnicy programu otrzymują indywidualne doradztwo, które pomaga w wdrażaniu nowych rozwiązań i adaptacji do zmieniającego się środowiska biznesowego. Cała oferta jest w 100% finansowana ze środków UE, co oznacza, że uczestnicy nie ponoszą żadnych kosztów. Przedsiębiorcy mogą zgłaszać się do jednego z 8 podmiotów oferujących szkolenia, a nabory trwają do 2026 r.
13 czerwca 2024 r. ruszył nabór do drugiego etapu programu „Gospodarka o obiegu zamkniętym w MŚP”, finansowanego z Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej 2021-2027 (FEPW). W ramach naboru mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom z Polski Wschodniej, z wyłączeniem regionu warszawskiego stołecznego, oferowana jest możliwość uzyskania dofinansowania na wdrożenie zaawansowanych modeli biznesowych GOZ-transformacji opracowanych w pierwszym etapie. Maksymalna kwota dofinansowania wynosi 3,5 mln zł, a intensywność wsparcia de minimis może sięgać nawet 85% kosztów kwalifikowalnych. Dzięki takiemu wsparciu przedsiębiorcy będą mogli przeprowadzić kompleksową modernizację i adaptację swoich firm do wymogów zrównoważonego rozwoju, zgodnie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym.
„W ramach II etapu działania wsparcie będzie można przeznaczyć na projektowanie i przeprowadzanie prac dostosowawczych do wdrożenia nowego modelu biznesowego GOZ-transformacji, zakup oraz wdrażanie nowoczesnych technologii, inwestycje w zakup maszyn przyjaznych dla środowiska czy szkolenia i przekwalifikowanie pracowników w celu adaptacji do nowych procesów wprowadzonych w przedsiębiorstwie. Wnioski będą przyjmowane do 19 grudnia 2024 roku – powiedziała Izabela Fiszer, zastępca dyrektora Departamentu Internacjonalizacji Przedsiębiorstw w PARP.
W lipcu 2024 r. planowane jest kolejne otwarcie naboru do programu „Gospodarka o obiegu zamkniętym w MŚP”, skupiającego się na opracowaniu modelu biznesowego GOZ-transformacji. Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) z terenu Polski Wschodniej mogą wziąć udział w tym etapie. Dofinansowanie w formie pomocy de minimis wynosi 82781 zł i pokryje do 100% kosztów kwalifikowanych projektu, co oznacza brak konieczności wkładu własnego.
W ramach I Etapu działania możliwe jest sfinansowanie zakupu usług doradczych świadczonych przez doradców zewnętrznych, niezbędnych do opracowania modelu biznesowego GOZ-transformacji.
Dzięki dofinansowaniu firmy będą mogły przeprowadzić audyt, który pozwoli określić możliwe kierunki transformacji w nurcie GOZ oraz potencjalne możliwości współpracy z innymi przedsiębiorstwami. Konkurs zakłada między innymi tworzenie i udział w łańcuchach dostaw, ekoprojektowanie, symbiozę przemysłową oraz odzysk i ponowne wykorzystanie odpadów.
Wsparcie dla przedsiębiorców realizujących projekty związane z gospodarką o obiegu zamkniętym zostało uwzględnione w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Od 25 czerwca br. będzie można składać wnioski o dofinansowanie inwestycji A2.2.1. pt. „Inwestycje we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z GOZ”. Wsparciem będą objęte projekty MŚP, które mają na celu opracowanie i wdrożenie w firmie technologii środowiskowych, w tym związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym. Więcej informacji można znaleźć pod adresem: LINK
„W ramach realizowanego przez PARP naboru przedsiębiorcy będą mogli otrzymać nawet 3,5 mln zł dotacji. Maksymalna dopuszczalna intensywność wsparcia może wynieść do 85% wydatków kwalifikowanych. Na wsparcie mogą liczyć przedsięwzięcia, które skupiają się na inwestycjach w infrastrukturę i wyposażenie, wdrożenie wyników badań, inwestycje w ochronę środowiska i gatunków, w wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i w szeroko rozumiane podnoszenie efektywności energetycznej. Wnioski będzie można składać do 20 sierpnia 2024 r.” – powiedział Arkadiusz Dewódzki, dyrektor Departamentu Internacjonalizacji Przedsiębiorstw w PARP.
Zazielenianie przedsiębiorstw jest jednym z modułów oferowanych w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) pod nazwą „Ścieżka SMART”. Celem tego działania jest zwiększenie zdolności badawczych i innowacyjnych polskich firm. Przedsiębiorcy mają możliwość wyboru co najmniej jednego z dwóch modułów obowiązkowych (prace badawczo-rozwojowe lub wdrożenie innowacji) oraz dowolną liczbę modułów fakultatywnych, w tym moduł zazielenienia przedsiębiorstw. Jego realizacja ma przyczynić się do transformacji przedsiębiorstw w kierunku zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu zamkniętym, poprzez usprawnienie gospodarki odpadami, zwiększenie efektywności energetycznej, redukcję zanieczyszczeń, efektywniejszą gospodarkę materiałową, ekoprojektowanie i weryfikację technologii środowiskowych, co przyczyni się do zmiany myślenia przedsiębiorstw o prowadzonej działalności gospodarczej.
Nabór do programu „Ścieżka SMART” rozpocznie się 27 czerwca i potrwa do 24 listopada 2024 roku. Wsparcie finansowe jest przeznaczone wyłącznie dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność na terenie Polski.
Wiadomości dystrybuowane przez: pap-mediaroom.pl
