Odpowiednie usytuowanie recyklomatów, łatwość obsługi, niezawodność oraz wygodne sposoby rozliczenia kaucji są kluczowe dla sukcesu systemu kaucyjnego w Polsce – podkreślił Konrad Robak, dyrektor zarządzający Tomra Collection Polska, podczas uczestnictwa w debacie eksperckiej „Technologia w służbie ochrony środowiska” w Centrum Prasowym PAP.
Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce zostanie wprowadzony system kaucyjny dla opakowań na napoje. Sklepy o powierzchni powyżej 200 m2 będą zobowiązane do zbierania pustych opakowań, natomiast mniejsze placówki będą miały możliwość dołączenia do systemu na zasadach dobrowolności. W ramach wytycznych UE, do 2025 roku powinniśmy przetwarzać 50 proc. opakowań z tworzyw sztucznych, a do 2030 roku – 55 proc.
System będzie obejmował butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku o pojemności do 3 l, szklane butelki wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l oraz puszki metalowe o pojemności do 1 l.
17 czerwca odbyła się dyskusja producentów recyklomatów na temat wyzwań związanych ze startem nowych przepisów dotyczących systemu kaucyjnego w Polsce. Krzysztof Hornicki, wiceprezes operatora ZWROTKA S.A., pełnił rolę moderatora debaty. Maszyny RVM mają odegrać kluczową rolę w usprawnieniu funkcjonowania tego systemu.
„Podjęliśmy ten temat, bo już za pół roku zostanie uruchomiony w Polsce ogólnokrajowy system kaucyjny dla opakowań na napoje i w przestrzeni publicznej pojawią się zupełnie nowe maszyny, zwane potocznie recyklomatami. (…) Przez te maszyny będziemy mogli ten gigantyczny, cyrkularny model biznesowy, jakim jest system kaucyjny, uruchomić i z powodzeniem wprowadzić” – mówił Krzysztof Hornicki.
W dyskusji wzięło udział siedmiu reprezentantów firm produkujących recyklomaty, zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Niektórzy posiadali bogate doświadczenie na innych rynkach, podczas gdy inni dopiero niedawno rozpoczęli swoją działalność.
„Zadaniem maszyny jest bycie strażnikiem poprawności działania systemu kaucyjnego w służbie ochrony środowiska. Powinna przyjąć opakowanie, stwierdzić, czy działa ono w systemie kaucyjnym i czy powinna być wypłacona kaucja, poprawnie je sklasyfikować, np. opakowanie jednorazowe zniszczyć. Na koniec w prawidłowy sposób przekazać dane, bo mówimy o bardzo dużych pieniądzach. A to, jakie dane wyjdą z automatu i w jaki sposób będą przekazywane jest niezwykle istotne dla całego systemu” – wyjaśniał Konrad Robak, dyrektor zarządzający Tomra Collection Polska.
W pierwszej części uczestnicy debaty rozmawiali o tym, jakie warunki powinny spełniać recyklomaty, by zachęcić konsumentów do korzystania z nich.
Od 1 stycznia 2025 roku ma w Polsce zacząć obowiązywać system kaucyjny dla opakowań na napoje. Zgodnie z wytycznymi UE do 2025 r. powinniśmy poddawać recyklingowi 50 proc., a do 2030 r. 55 proc. opakowań z tworzyw sztucznych.
System obejmie butelki po napojach z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku o pojemności do 3 l., szklane butelki po napojach wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l. oraz puszki metalowe o pojemności do 1l.
„Tomra Collection jest firmą norweską, której historia zaczęła się 50 lat temu i dziś na 60 rynkach na świecie wspieramy technologią naszych partnerów. Od samego początku misją firmy jest to, by zamykać obieg opakowań i sprawiać, aby świat był lepszy i czystszy” – zaanonsował firmę dyrektor Robak.
„Recyklomat jest częścią technologii wykorzystywanej w całym systemie kaucyjnym. Nie uciekniemy przed nią, musimy wyprzedzać czasy, bo postęp jest bardzo szybki. To o czym warto pamiętać, to elastyczność technologii. Powinna ona być gotowa na odpowiednią weryfikację opakowań, także w kontekście kodów 2D oraz potencjalne zmiany w zakresie przyjmowanych materiałów czy zabezpieczeń. Dzisiejsze inwestycje powinny dać pewność, że będą elastyczne i bezpieczne w dalszej perspektywie czasowej, czyli na dzisiejszy wydatek trzeba patrzeć w ujęciu kosztów całkowitych, a nie jednorazowym” – zwrócił uwagę Konrad Robak.
System kaucyjny dla opakowań na napoje ma zacząć obowiązywać w Polsce od 1 stycznia 2025 roku. Recyklingowi powinno zostać poddane 50 proc. opakowań z tworzyw sztucznych do 2025 r. oraz 55 proc. do 2030 r.
System będzie obejmować butelki po napojach z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku o pojemności do 3 l., szklane butelki po napojach wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l. oraz puszki metalowe o pojemności do 1l.
W debacie eksperckiej podkreślono, że wprowadzenie innowacyjnych urządzeń do systemu kaucyjnego jest konieczne, a właściwe usytuowanie recyklomatów, ich niezawodność oraz intuicyjna obsługa są kluczowe dla pomyślnego rozwoju systemu kaucyjnego w Polsce.
„Bez nowych technologii system kaucyjny w Polsce nie będzie efektywny, a poziomy recyklingu dalekie od zadawalającego” – wtórował mu Paweł Skwarczowski, dyrektor ds. rozwoju Czysta Polska Recyklomaty.
„Automat nie ma tendencji do nadużyć, wykonuje swoje zadanie bez wysiłku, nie zabierając czasu pracownikom sklepu” – powiedział.
Przemysław Stęślik, dyrektor zarządzający RVM Systems Polska, podkreślał korzyści wynikające z użycia automatu.
Według Marcina Reimanna, prezesa zarządu Sortbox, kluczowym elementem dla bezpieczeństwa systemu jest zdolność maszyny do rozpoznawania kodu kreskowego, kształtu i wagi opakowania.
„Technologia powinna być na tyle dokładna, by potrafiła rozpoznać nie tylko sam kod, ale również kształt połączony z korkiem, ale też z pewną tolerancją, by przyjęła również butelkę plastikową bez korka. To tak naprawdę daje bezpieczeństwo systemowi. Jest to część standaryzacji, którą powinno uwzględnić się w projektowaniu systemu kaucyjnego w Polsce” – zauważył Konrad Robak.
Rozmawialiśmy również o sposobach zwrotu kaucji. Możliwości obejmują przelanie odpowiedniej kwoty na kartę konsumenta lub wydanie kuponu papierowego lub elektronicznego, który będzie można zrealizować w sklepie, w którym znajduje się recyklomat – w formie zwrotu pieniędzy lub pokrycia kosztów zakupów.
„Badania, które zrobiliśmy na siedmiu rynkach kaucyjnych – od najstarszego w Europie, szwedzkiego, do wtedy najnowszego – słowackiego, pokazały, że mimo możliwości zwrotu na kartę, 87 proc. konsumentów decyduje się na odbiór kaucji na kupon, a nie na wypłatę gotówki” – zwracał uwagę dyrektor Robak.
„Return to retail to jest szansa dla sklepów na wyróżnienie się na rynku. Dobrze dobrana technologia może przyciągnąć klientów. Nieskorzystanie z takiej szansy będzie z kolei stanowiło zagrożenie dla sklepu, od którego klienci będą odchodzić, nie znajdując w nim dobrze działającej usługi” – podkreślił przedstawiciel Tomra Collection Polska.
Według niego najlepszą opcją w Polsce będzie zwrot do sklepu, ponieważ maszyny będą głównie ustawione w większych sklepach.
Podczas dyskusji zwrócono uwagę na zagrożenie oszustwami. Dostawcy technologii mają za zadanie zabezpieczyć system przed nimi. Konrad Robak podkreślił konieczność dzielenia się doświadczeniem w celu minimalizacji ryzyka oszustw.
Podkreślił także konieczność odpowiednich regulacji prawnych dotyczących obowiązków producentów, sprzedawców i konsumentów w kontekście systemu kaucyjnego, w tym szczegółowych zasad zwrotu opakowań i kaucji. Ważne będzie również odpowiednie zaprojektowanie punktów zbiórki, aby zachęcić konsumentów do aktywnego uczestnictwa w recyklingu opakowań.
„Technologia będzie nieodzowną częścią systemu kaucyjnego. My nigdy, jako dostawca technologii, nie straciliśmy połączenia z konsumentem, bo recyklomat jest wartością nie tylko dla naszych klientów, ale też konsumentów, którzy mając pozytywne doświadczenia z daną lokalizacją, będą tam wracać” – podsumował dyrektor Tomra Collection Polska.
Treść pochodzi z serwisu: pap-mediaroom.pl
