– Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego informuje o priorytetach dotyczących niezależności mediów publicznych. Planujemy wprowadzić Europejski Akt o Wolności Mediów do polskiego prawa, co obejmie reformę KRRiT, regulacje dotyczące władz w spółkach medialnych i finansowania mediów publicznych, zasady koncentracji na rynku medialnym oraz regulacje dotyczące działalności jednostek samorządu terytorialnego na rynku mediów lokalnych. Uwagi do założeń będzie można zgłaszać do końca września br.
Media publiczne mają wpływ na nas wszystkich, nie tylko poprzez telewizję, ale także radio i prasę, które kształtują opinię publiczną. Stanowią one istotny filar demokracji, dlatego konieczne jest ustalenie klarownych zasad ich funkcjonowania i zapewnienie im niezależności. Dlatego też, minister kultury i dziedzictwa narodowego, Hanna Wróblewska, zapowiada szerokie konsultacje w celu przygotowania ustawy w sposób jak najbardziej demokratyczny. Przez trzy miesiące zbierane będą uwagi, które posłużą do opracowania raportu i otworzenia dyskusji na temat możliwych kierunków rozwiązań dla kwestii, które w obecnym modelu nie spełniają swojej roli.Europejski Akt o Wolności Mediów (EMFA) wszedł w życie 7 maja 2024, regulując całość rynku medialnego. Przygotowane założenia mają na celu naprawę obecnego stanu mediów publicznych w Polsce poprzez wprowadzenie minimalnych standardów dotyczących ich funkcjonowania. EMFA ma zapewnić dostęp do rzetelnych informacji i niezależności redakcyjnej mediów na poziomie unijnym.
Przywracanie demokratycznych standardów mediów publicznych obejmuje gwarantowanie dostępu do rzetelnych informacji oraz koncentrowanie się na kształtowaniu postaw obywatelskich i upowszechnianiu kultury. W związku z tym, proponowane rozwiązania zakładają zmiany w obszarach takich jak misja mediów publicznych.
– Nowy sposób finansowania mediów publicznych proponuje likwidację abonamentu na rzecz finansowania z budżetu państwa. Nie będzie to jednak oznaczało dodatkowego opodatkowania. Zamiast tego, zapewniona zostanie gwarancja środków na realizację misji publicznej w wysokości co najmniej 0,09% PKB rocznie, co ma na celu zapewnienie stabilności mediom.
Ustalenie stałego finansowania pozwoli ograniczyć liczbę reklam w telewizji publicznej i skoncentrować się na realizacji misji. Ocena stopnia realizacji misji publicznej będzie podlegać kontroli społecznej i nadzorowi ze strony zreformowanej KRRiT.
Zaproponowana reforma Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji ma na celu zagwarantowanie większej niezależności oraz przywrócenie 9-osobowego składu, z czego 4 członków powoływanych przez Sejm, 2 przez Senat i 3 przez Prezydenta. Dodatkowo proponuje się wprowadzenie mechanizmu rotacyjności składu, polegającego na wymianie co 2 lata 3 członków przy zachowaniu 6-letniej kadencji każdego członka KRRiT.
Aby wspierać samoregulację rynku mediów, proponujemy rozszerzenie kompetencji KRRiT o:
– Stworzenie krajowej bazy danych własności mediów w celu zwiększenia przejrzystości struktury właścicielskiej mediów – Koordynację środków dotyczących usług medialnych spoza UE, co może pomóc w walce z dezinformacją i propagandą, szczególnie ze strony mediów rosyjskich – Prowadzenie regularnego monitoringu stanu pluralizmu mediów w Polsce. KRRiT nadal będzie regulatorem rynku mediów audiowizualnych i nie będzie rozszerzona na rynek prasy.
W związku z tymi zmianami, zgodnie z decyzją Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r., Rada Mediów Narodowych zostanie zlikwidowana.
– Proponujemy, aby władze mediów publicznych były powoływane zgodnie z zasadami określonymi przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Proces ten będzie uwzględniał określenie koniecznych kompetencji do sprawowania funkcji, a także publiczne uzasadnienie wyboru poszczególnych członków rad nadzorczych.
Nowym elementem byłoby wprowadzenie dwuetapowego konkursu na członków zarządów spółek mediów publicznych, z wyborem najlepszego kandydata przez KRRiT.
Aby uniknąć nacisków politycznych, proponujemy wprowadzenie otwartych konkursów na członków rad programowych, powoływanych przez KRRiT spośród kandydatów zgłaszanych przez organizacje pozarządowe i pracowników spółek publicznej radiofonii i telewizji. Rady programowe pełniłyby rolę społecznego nadzoru nad realizacją misji publicznej.
W obecnej sytuacji, firmy zainteresowane uzyskaniem koncesji na dystrybucję programów za pomocą satelity lub kabla muszą spełniać bardzo surowe wymagania. Proponujemy liberalizację tych przepisów, a także zniesienie konieczności uzyskiwania koncesji dla programów publicznych nadawanych w radio i telewizji. Zalecamy, aby koncesje były wymagane wyłącznie dla nadawców programów emitowanych drogą naziemną.
Ważne dla nas jest wsparcie niezależnych mediów lokalnych, które pełnią kluczową rolę w dostarczaniu rzetelnych informacji oraz sprawowaniu kontroli społecznej. Dlatego proponujemy wprowadzenie ograniczeń dotyczących udziału jednostek samorządu terytorialnego w rynku medialnym.
Zalecamy, aby również rozważyć regulacje dotyczące kontroli koncentracji rynku mediów, aby ocenić ich wpływ na różnorodność i niezależność redakcyjną, a także zasady wydawania środków publicznych na reklamy. Ważne jest, aby te środki były wydawane w sposób transparentny i zgodnie z obiektywnymi i niedyskryminacyjnymi kryteriami.
Prace nad projektem ustawy będą prowadzone zgodnie z harmonogramem. Po przeprowadzeniu obszernych konsultacji, zapisy ustawy zostaną dopasowane do potrzeb rynku oraz uwzględnione zostaną głosy środowisk. Następnie rozpoczną się prace legislacyjne nad projektem.
W okresie od 24 czerwca do 23 września 2024 roku odbędą się szerokie konsultacje społeczne. Następnie, w październiku 2024 roku, opublikowany zostanie raport z tych konsultacji. Na koniec tego roku planowane jest przygotowanie projektu ustawy oraz skierowanie go do konsultacji publicznych i międzyresortowych.
Link do zapoznania się z założeniami do implementacji Europejskiego Aktu o Wolności Mediów znajduje się pod adresem: https://www.gov.pl/web/kultura/zalozenia-do-ustawy-medialnej
Proponowane uwagi do zapisów należy zgłaszać poprzez naniesienie ich na wzorze tabeli w wersji edytowalnej i przesłanie na adres: dmisk@mkidn.gov.pl.
UWAGA: Komunikaty publikowane są w serwisie PAP w oryginalnej formie dostarczonej przez nadawcę, bez dokonywania przez PAP SA jakichkolwiek zmian. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – zgodnie z postanowieniami art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)
Wiadomości dystrybuowane przez: pap-mediaroom.pl
