KNM 2024, największa konferencja dotycząca nowej mobilności w Europie Środkowo-Wschodniej, właśnie się zakończyła. Przez 72 godziny ponad 400 prelegentów z całego świata, w ramach 160 punktów programu, omawiało najważniejsze wyzwania i trendy polityczne, rynkowe, gospodarcze, technologiczne i społeczne związane z zeroemisyjnym transportem. Jakie są najważniejsze wnioski z kongresu?
Kongres Nowej Mobilności, zorganizowany przez PSNM oraz Miasto Łódź w dniach 24-26 września br., przyciągnął rekordową liczbę odwiedzających. Wydarzenie to obejmowało 3 dni, 5 scen, ok. 4 tys. uczestników, 400 prelegentów z całego świata, 160 debat, warsztatów i wystąpień merytorycznych, ponad 150 partnerów i wystawców, 15 tys. mkw. powierzchni expo oraz 190 przedstawicieli mediów. Kongres zgromadził przedstawicieli instytucji unijnych, administracji centralnej i samorządowej, ambasadorów, reprezentantów biznesu, uczelni wyższych, kancelarii prawnych, trzeciego sektora oraz mediów. Poniżej znajdują się wybrane wnioski z konferencji.
Europa musi zwiększyć tempo w wyścigu o przywództwo w sektorze nowej mobilności
Podczas KNM 2024 reprezentanci branży automotive podkreślili, że same regulacje dotyczące emisyjności nowych pojazdów w Unii Europejskiej nie wystarczą do wzrostu rynku elektromobilności. Konieczne jest skorelowanie ich z bardziej rozbudowanym systemem wsparcia oraz przyspieszeniem infrastruktury ładowania.
„W kontekście założeń >>Fit for 55<< europejscy OEM muszą zrozumieć, że nawet odłożenie w czasie zakazu rejestracji samochodów spalinowych w Unii Europejskiej i osłabienie dążenia do elektryfikacji w państwach członkowskich przyniesie tylko krótkotrwałe, pozorne zyski, zwiększając dystans dzielący ich od koncernów chińskich i producentów amerykańskich w zakresie kosztów i skalowalności produkcji. Nie tylko konsumenci, ale i europejski sektor motoryzacyjny potrzebuje bardziej przystępnych cenowo (kosztujących do 25 tys. EUR) samochodów elektrycznych. W przeciwnym wypadku Europejczycy wcześniej czy później przesiądą się do pojazdów z Państwa Środka” – mówi Aleksander Rajch, członek zarządu PSNM.
Potrzebujemy kompleksowej strategii przemysłowej w dziedzinie technologii zeroemisyjnych, która wesprze sektor motoryzacyjny w Polsce.
Sektor motoryzacyjny odpowiada za 8% wartości PKB, 10,5% udziału w produkcji przemysłowej i zatrudnia około 400 tysięcy osób. Jednak transformacja w kierunku zeroemisyjnym stawia wiele przedsiębiorstw w Polsce w obliczu utraty konkurencyjności w europejskich łańcuchach dostaw, zwłaszcza firm działających na poziomie tier 3 i tier 2 dostarczających podzespoły do pojazdów z silnikami spalinowymi. Branża nowej mobilności również musi stawić czoła wielu wyzwaniom, w tym mniejszemu popytowi na BEV oraz rosnącej konkurencji, co powoduje zagrożenie dla pozycji polskich firm sektora bateryjnego i spadek udziału Polski w eksporcie autobusów elektrycznych.
„Aby utrzymać, a w dalszej kolejności wzmocnić polski potencjał produkcyjny i nie dopuścić do poważnych konsekwencji gospodarczych, administracja centralna powinna możliwie szybko opracować i wdrożyć kompleksową strategię przemysłową. Ważne, aby taka strategia obejmowała harmonogram wdrażania odpowiednich instrumentów wsparcia transformacji. Udział polskiego kapitału w inwestycjach powinien być możliwie znaczący, jednak nie musi stanowić 100% wydatków. Na obecnym etapie transformacji polskiego przemysłu dogodną formą współpracy mogą być joint venture z koncernami zagranicznymi” – mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSNM.
Rynek elektromobilności w Unii Europejskiej: przestój, ale tymczasowy
Podczas kongresu toczono debaty na temat wyraźnego spowolnienia wzrostu popytu na samochody całkowicie elektryczne w Unii Europejskiej. Wiele głosów w mediach sugeruje, że rynek e-mobility w państwach członkowskich jest na skraju załamania, a optymistyczne prognozy jego rozwoju były mocno przesadzone. Eksperci zwracali uwagę, że niższy udział BEV w sprzedaży nowych samochodów osobowych w UE (12,6% na koniec sierpnia 2024 r. względem 13,9% na koniec sierpnia 2023 r.) i mniejsze od oczekiwanych wzrosty sprzedaży stanowią sytuację przejściową. Spowodowane jest to m.in. zakończeniem dotacji w niektórych państwach członkowskich czy przyszłorocznym wejściem w życie obowiązku redukcji docelowego poziomu emisji dla unijnego parku pojazdów o 15%. Koncerny motoryzacyjne dążą do jak największego wolumenu sprzedanych samochodów spalinowych w roku bieżącym. Uczestnicy KNM zgadzali się jednak, że już od roku 2025 unijny rynek e-mobility powróci na ścieżkę zdecydowanego wzrostu. W Polsce kluczowe jest wznowienie wsparcia w ramach ścieżki leasingowej programu „Mój Elektryk” (wraz z podniesieniem jego budżetu) oraz ujawnienie oficjalnych, bardziej szczegółowych informacji na temat programu finansowanego z KPO. W przeciwnym przypadku istnieje ryzyko wstrzymywania decyzji zakupowych w oczekiwaniu na uruchomienie subsydiów.
Rozwój badań i edukacji jest kluczowy dla zwiększenia konkurencyjności gospodarki.
Podczas KNM 2024, pod patronatem ministra nauki i szkolnictwa wyższego Dariusza Wieczorka, odbyło się Międzynarodowe Sympozjum Naukowo-Techniczne Nowej Mobilności, które skupiło się na najważniejszych trendach technologicznych w sektorze zrównoważonego transportu.
„Polska przestaje być już krajem taniej siły roboczej, powinna więc stać się krajem innowacji. Konieczne jest systematyczne wychodzenie z roli montowni Europy i budowa wartości na wewnętrznym know-how. W celu wzmocnienia konkurencyjności polskiego przemysłu motoryzacyjnego, a wraz z nim całej gospodarki, na szczeblu krajowym niezbędne jest budowanie wyspecjalizowanych centrów badań i rozwoju (m.in. wzorem węgierskiego ZalaZone), wspieranie przedsiębiorstw i instytucji rozwijających technologie przyszłości czy unowocześnianie systemu edukacji. Aby wyszkolić kreatywnych inżynierów, niezbędna jest również ścisła współpraca pomiędzy branżą a szkołami i uczelniami, które same nie są w stanie nadążyć za bardzo dynamicznymi zmianami technologicznymi” – mówi Łukasz Witkowski, wiceprezes PSNM.
Nowa oferta w obszarze zeroemisyjnego transportu ciężkiego
Na KNM 2024 odbyło się rozbudowane EXPO sektora zrównoważonego transportu, na którym ponad 150 wystawców zaprezentowało swoje produkty i rozwiązania. W kontekście ambitnych celów Unii Europejskiej dotyczących elektryfikacji drogowego transportu ciężkiego, szczególne znaczenie miała szeroka oferta produktów dla rynku eHDV. Wystawcy zaprezentowali najnowsze modele elektrycznych ciężarówek, takie jak Mercedes-Benz eActros 600 czy MAN eTruck, oraz najnowsze rozwiązania infrastrukturalne. Premierą na KNM 2024 była ładowarka SAT1500 MCS, opracowana przez Ekoenergetykę, kompatybilna ze standardem Megawatt Charging System i oferująca moc do 1440 kW. Interesariusze sektora transportu ciężkiego podkreślali konieczność m.in. szybkiego uruchomienia programów wsparcia oraz przyspieszenia wyrównywania TCO elektrycznych i spalinowych ciężarówek, aby popularyzować eHDV i rozbudowywać infrastrukturę ładowania zgodnie z wymogami AFIR.
Elektryfikacja polskiego transportu zależy od zmian w obszarze przyłączeniowym. Podczas Kongresu Nowej Mobilności omawiano usprawnienie procedur przyłączeniowych stacji ładowania do sieci elektroenergetycznej. Dyskusji uczestniczyli przedstawiciele operatorów infrastruktury, administracji centralnej (m.in. Ministerstwa Klimatu i Środowiska) oraz operatorów systemu dystrybucyjnego (OSD) zrzeszonymi w Polskim Towarzystwie Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE).
Kongres Nowej Mobilności: Kluczowa rola usprawnienia procedur przyłączeniowych stacji ładowania
Podczas Kongresu Nowej Mobilności dużo uwagi poświęcono usprawnieniu procedur przyłączeniowych stacji ładowania do sieci elektroenergetycznej. W dyskusji uczestniczyli przedstawiciele wiodących operatorów infrastruktury, administracji centralnej (m.in. Ministerstwa Klimatu i Środowiska) oraz operatorów systemu dystrybucyjnego (OSD) zrzeszonymi w Polskim Towarzystwie Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE).
„Bez zmian w obszarze przyłączeniowym Polska nie ma żadnych szans na terminową realizację założeń unijnego rozporządzenia AFIR, ani na masowy rozwój elektromobilności. Obok szerokiej nowelizacji prawa, konieczne jest zdecydowane zacieśnienie współpracy między kluczowymi interesariuszami (m.in. OSD, branżą oraz GDDKiA), jak również odpowiednie skoordynowanie zapowiedzianych przez NFOŚiGW programów wsparcia (obejmujących m.in. infrastrukturę dla elektrycznych pojazdów ciężkich oraz przyłącza energetyczne). W kolejnych miesiącach dialog pomiędzy PTPiREE a branżą będzie kontynuowany m.in. w ramach dedykowanej grupy roboczej, którą zamierza powołać do życia PSNM” – mówi Jan Wiśniewski, dyrektor Centrum Badań i Analiz PSNM.
„Dostrzegamy potrzebę ograniczenia ruchu samochodowego, tworzenia ciągów komunikacyjnych przeznaczonych dla pieszych, rowerów, urządzeń transportu osobistego, racjonalnego planowania przez samorządy elektryfikacji floty transportu zbiorowego oraz optymalizacji warunków dzierżawy nieruchomości pod stacje ładowania (a także innych wymogów związanych z infrastrukturą dla pojazdów elektrycznych), jak również wprowadzania w tym obszarze skutecznego wsparcia ze strony administracji centralnej. Wszelkie zmiany w kluczowym obszarze, jakim jest transport, wymagają rzetelnego gromadzenia i analizy danych, dokładnego planowania (w tym ewaluacji skutków wdrażanych projektów mobilnościowych) oraz uwzględniania opinii i potrzeb mieszkańców miast” – mówi Agata Wiśniewska-Mazur, zastępczyni dyrektora rozwoju PSNM.
Nowa, miejska mobilność dla wszystkich
Jednym z tematów przewodnich KNM 2024 był rozwój nowej mobilności w miastach i dostosowanie przestrzeni miejskiej do potrzeb wszystkich mieszkańców.
Na kongresie przedstawiono również najlepsze praktyki m.in. na przykładach Paryża, Pragi, Helsinek czy Gandawy. Eksperci podkreślali konieczność realizacji efektywnych strategii dotyczących świadomości społecznej w zakresie wyzwań transportowych oraz korzyści związanych z rozwojem nowej, miejskiej mobilności.
Przyszłość Kongresu Nowej Mobilności
KNM 2024 ogłosiło, że kolejna edycja kongresu odbędzie się we współpracy z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią, kończąc tym samym 4-letnią serię wydarzeń w Łodzi. Uroczyste przekazanie funkcji gospodarza KNM odbyło się w obecności wiceprezydenta Miasta Łódź, Adama Wieczorka, przewodniczącego GZM, Kazimierza Karolczaka oraz dyrektora zarządzającego PSNM, Macieja Mazura. KNM 2025 odbędzie się pod koniec września 2025 r. w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM).
Wiadomości dystrybuowane przez: pap-mediaroom.pl
