Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Sprawiedliwości, planowana nowelizacja Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego ma na celu dopasowanie przepisów do standardów konstytucyjnych i europejskich. Proponowane zmiany mają na celu poszerzenie ochrony praw obywatelskich oraz przywrócenie sprawiedliwości opartej na prawach człowieka.
Aktualne przepisy dotyczące tymczasowego aresztowania są zbyt łatwe do stosowania i przedłużania. Chociaż formalnie jest to ostateczny środek zapobiegawczy, stosowany, gdy inne środki zawodzą, w praktyce często staje się standardowym rozwiązaniem. W 2016 roku sądy rejonowe zastosowały tymczasowe aresztowanie w 6081 przypadkach, a w 2023 roku w aż 8490 sprawach.
Nasza propozycja
– Surowa kara nie będzie wystarczającym powodem do zastosowania tymczasowego aresztu zgodnie z nowym brzmieniem art. 258 § 2 Kpk;
– Sąd będzie mógł wziąć pod uwagę wysokość kary tylko w przypadku, gdy oskarżonemu grozi przynajmniej 10 lat pozbawienia wolności lub gdy sąd I instancji wymierzył karę przynajmniej 3 lata pozbawienia wolności, przy ocenie zagrożenia utrudniania postępowania;
– Areszt tymczasowy może trwać maksymalnie 12 miesięcy, jeśli grozi surowa kara;
– Prokuratura musi przedstawić dowód o sprawnym przebiegu śledztwa, aby przedłużyć areszt;
– Podejrzanemu i jego obrońcy zapewniony będzie szerszy dostęp do akt sprawy w związku z wnioskiem o areszt;
– Zdalne posiedzenia aresztowe nie będą możliwe;
– Prokurator nie będzie mógł wstrzymać zmiany tymczasowego aresztowania na poręczenie majątkowe;
– Prokurator nie będzie mógł uczestniczyć w kontaktach podejrzanego z obrońcą oraz kontrolować korespondencji;
– Zasada niezastosowania tymczasowego aresztowania, jeśli grożąca kara jest poniżej 2 lat;
– Będzie można starać się o odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie nawet przez 3 lata.
Aktualnie:
– Sąd może stosować tymczasowy areszt tylko z powodu groźby surowej kary (art. 258 § 2 Kpk);
– Zdalne posiedzenia aresztowe są możliwe;
– Tymczasowe aresztowanie nie jest możliwe, jeśli grożąca kara jest niższa niż rok pozbawienia wolności;
– Prokurator może być obecny podczas spotkań aresztowanego z obrońcą i kontrolować jego korespondencję z obrońcą przez 14 dni po zastosowaniu tymczasowego aresztowania;
– Jeśli sąd zamieni tymczasowe aresztowanie na poręczenie majątkowe, prokurator może się sprzeciwić wypuszczeniu aresztowanego do czasu rozpoznania zażalenia;
– Roszczenie o odszkodowanie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie przedawnia się po 1 roku.
Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że konieczne jest pilne przeprowadzenie zmian, w tym w kwestii tymczasowego aresztowania.
Pełny projekt zmian jest dostępny pod adresem: https://legislacja.gov.pl/projekt/12390959/katalog/13091015#13091015
UWAGA: Komunikaty publikowane są w serwisie PAP w oryginalnej formie, bez wprowadzania jakichkolwiek zmian przez PAP SA. Załączniki do komunikatów są dostępne za pośrednictwem nowej Platformy Serwisowej PAP: serwis.pap.com.pl. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)
Na podstawie aktualności z serwisu: pap-mediaroom.pl
