Ministerstwo Cyfryzacji przedstawia krótkie podsumowanie najważniejszych wydarzeń i działań zrealizowanych w ciągu roku od zaprzysiężenia rządu Koalicji 15 Października.
Naszym priorytetem było nadrobienie zaległości legislacyjnych, takich jak nowe Prawo Komunikacji Elektronicznej. Dziś dwie z nich – ustawa o usługach cyfrowych oraz o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa są na ostatnich etapach prac rządowych i wkrótce trafią do parlamentu.
Jesteśmy jednymi z pierwszych w Europie, którzy przygotowali projekt krajowej regulacji dotyczącej sztucznej inteligencji, znanego jako AI Act. Naszym celem jest zagwarantowanie, że rewolucja sztucznej inteligencji będzie bezpieczna i korzystna dla obywateli, stawiając człowieka na pierwszym miejscu.
Przygotowaliśmy podstawy prawne do wdrożenia strategii cyfryzacji oraz likwidacji cyfrowych izolatów poprzez zmiany w ustawie o informatyzacji. Opracowaliśmy także projekt Strategii Cyfryzacji Polski – pierwszego takiego dokumentu w historii naszego kraju.W zeszłym roku rozpoczęliśmy proces przeprowadzania otwartych i powszechnych konsultacji społecznych. Odbyliśmy wiele udanych spotkań z przedstawicielami organizacji pozarządowych, samorządowych i branżowych. Otwarte konsultacje społeczne stały się naszym znakiem rozpoznawczym – i tak pozostanie.
Kluczowe wydarzenia w najważniejszych obszarach
Cyberbezpieczeństwo:
Naszym celem jest zwiększenie odporności na cyberatak. W obliczu rosnących zagrożeń i liczby ataków na polską infrastrukturę krytyczną oraz obywateli, nasza odpowiedź jest konieczna. Statystyki mówią same za siebie – liczba ataków jest ponad dwukrotnie większa niż w 2023 roku. Dlatego planujemy zainwestować miliardy złotych w zwiększenie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni w najbliższych latach.
Od 2024 roku zwiększono maksymalny limit wydatków z budżetu państwa na Fundusz Cyberbezpieczeństwa, który wspiera specjalistów dbających o bezpieczeństwo systemów teleinformatycznych przed cyberzagrożeniami.
W bieżącym roku wsparcie otrzyma blisko 6,5 tys. osób, a z Funduszu Cyberbezpieczeństwa przekażemy ponad 330 mln zł do 112 podmiotów. Planujemy zwiększyć tę kwotę w kolejnych latach.
Projekt +Cyberbezpieczny Samorząd+ przewiduje przekazanie jednostkom samorządu ponad 1,5 mld złotych na wzmocnienie ochrony przed cyberzagrożeniami, co obejmie 2500 samorządów.
Nasz projekt obejmuje budowę „Centrum Cyberbezpieczeństwa NASK” oraz utworzenie 7 nowych ośrodków i laboratoriów. Ponadto, rozpoczęliśmy prace nad stworzeniem i rozbudową 5 CSIRT sektorowych.
– W Połączonym Centrum Operacji Cyberbezpieczeństwa udało nam się usprawnić przepływ informacji. Obsłużyliśmy ponad 500 tysięcy zgłoszeń dotyczących cyberzagrożeń, zablokowaliśmy ponad 1 mln wiadomości od oszustów przy użyciu wzorców SMS i udaremniliśmy aż 75 mln prób wejścia na fałszywe strony. To tylko część codziennej pracy ekspertów CERT Polska.
W 2024 roku opublikowaliśmy pierwsze jawne Sprawozdanie Pełnomocnika ds. Cyberbezpieczeństwa w historii. Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa wydał rekordową liczbę rekomendacji oraz zaleceń reagując na pojawiające się zagrożenia dotyczące zarówno podmiotów publicznych, jak i prywatnych.
Ponad 2000 najważniejszych osób w państwie zostało przeszkolonych z cyberbezpieczeństwa.
Obchodzimy 5. lecie Programu Współpracy w Cyberbezpieczeństwie, który stanowi unikalną formę wymiany doświadczeń z sektorem prywatnym. W 2024 roku do programu dołączyło 10 firm technologicznych, a liczba uczestniczących podmiotów wzrosła do blisko 50. Naszym celem jest poszerzenie tej grupy, dlatego w tym roku powołaliśmy pierwszą grupę roboczą w ramach PWCyber, która ma opracować rekomendacje dotyczące zmian w ustawie Prawo zamówień publicznych oraz bezpiecznych zakupów rozwiązań IT.
Pod koniec października wprowadziliśmy ważne zmiany w inicjatywie „Wspólna Infrastruktura Informatyczna Państwa”, które mają na celu poprawę efektywności i bezpieczeństwa usług świadczonych publicznie oraz umożliwienie korzystania przez podmioty administracji rządowej z usług przetwarzania w Publicznej Chmurze Obliczeniowej. Powszechniejsze korzystanie z usług przetwarzania w chmurze przyczyni się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa danych, obniżenia kosztów stałych przetwarzania danych, efektywniejszego wydatkowania środków oraz skrócenia czasu realizacji nowych przedsięwzięć informatycznych.
Polska i Stany Zjednoczone podpisały memorandum o wzmacnianiu globalnej cyberbezpieczeństwa i współpracy. Obecnie wymieniamy się informacjami i podejmujemy wspólne działania w celu wymiany wiedzy i doświadczeń.
Stworzymy kompleksowy i spójny system przeciwdziałania coraz poważniejszym cyberzagrożeniom. Jego kluczowym elementem będzie ustawa o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa.
Kompetencje Cyfrowe:
W tym roku wprowadziliśmy nowy portal kompetencjecyfrowe.gov.pl, który ma za zadanie być centralną bazą wiedzy na temat kompetencji cyfrowych oraz ofert szkoleń dla różnych grup odbiorców, takich jak uczniowie i ich rodzice, nauczyciele, przedsiębiorcy, urzędnicy oraz specjaliści ICT.
Postanowiliśmy zorganizować spotkanie w formie okrągłego stołu, aby omówić rozwój kompetencji cyfrowych seniorów. Uważamy, że ta grupa potrzebuje specjalnego wsparcia, zwłaszcza w kontekście zagrożeń związanych z cyberprzestrzenią.
Zaczęliśmy zakładać Kluby Rozwoju Cyfrowego w każdej gminie w Polsce. Chcemy, aby ponad 2500 jednostek w JST wspierało lokalną społeczność w podnoszeniu podstawowych kompetencji cyfrowych.
Rozpoczęliśmy nowy program edukacyjny o nazwie Szkoła Międzypokoleniowa, który skupia się na wspieraniu seniorów w rozwoju umiejętności cyfrowych przez uczniów. Program ten został uruchomiony w ponad 400 szkołach w Polsce, w ramach inicjatywy „Porozumienie na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych PW eSkills”.
Nowa inicjatywa ma na celu promowanie współpracy pomiędzy instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi, sektorem biznesowym i naukowym, w celu zwiększenia poziomu kompetencji cyfrowych Polaków, na wzór programu PW Cyber.
– Nasze projekty skupiają się na rozwijaniu zaawansowanych kompetencji cyfrowych kobiet poprzez program „Zostań cyfrową ekspertką”. Naszym celem jest zwiększenie liczby specjalistek ICT oraz promowanie i rozwijanie zaawansowanych umiejętności cyfrowych wśród kobiet.
Ministerstwo Cyfryzacji oraz instytut badawczy NASK zająły się aktywnie przeciwdziałaniem dezinformacji poprzez utworzenie specjalnej jednostki do monitorowania i zwalczania tego zjawiska.
– NASK przeprowadza monitorowanie mediów społecznościowych w celu bieżącego śledzenia treści dezinformacyjnych oraz analizy ich wpływu na opinię publiczną. Dzięki temu możliwa jest wczesna identyfikacja fałszywych informacji i przeciwdziałanie skutkom dezinformacji. Dodatkowo, podejmowane są działania mające na celu wsparcie budowy odporności społeczeństwa na dezinformację, w tym inicjatywy edukacyjne oraz działania naukowe.
Przygotowaliśmy dwie duże kampanie społeczne dotyczące dezinformacji i korzystania z usług cyfrowych. Naszym głównym celem jest wsparcie społeczeństwa w skutecznej walce z dezinformacją oraz przeciwdziałanie jej negatywnym skutkom dla porządku publicznego i bezpieczeństwa narodowego.
Nowe technologie jako wyzwanie:
Polska musi być gotowa na wykorzystanie nowych, przełomowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja i komputery kwantowe. Dlatego już teraz pracujemy nad stworzeniem odpowiednich ram i warunków do ich rozwoju i wykorzystania.
Oferujemy kompleksowe rozwiązanie wspierające inwestycje w rozwój sztucznej inteligencji. Naszym głównym celem jest walka z silosowością, co jest zgodne z strategią cyfryzacji Polski. Fundusz Sztucznej Inteligencji powstał w celu skoordynowania wydatków z różnych źródeł na tę technologię.
Wspieramy innowacyjne projekty mające na celu rozwój nauki i biznesu w obszarze technologii przełomowych. W Krakowie inwestujemy w stworzenie jednej z pierwszych europejskich Fabryk AI, opartą na superkomputerze Helios działającym w Cyfronecie AHG, który obecnie należy do jednych z najszybszych komputerów na świecie.
W Poznaniu rozpoczęliśmy budowę pierwszego w Polsce komputera kwantowego w Centrum Superkomputerowo Sieciowym. W ramach tego projektu uruchamiamy także program szkoleń z zakresu kompetencji kwantowych, aby maksymalnie wykorzystać potencjał tej technologii przyszłości.
– Regularnie prowadzimy szkolenia i przygotowaliśmy wytyczne dotyczące wykorzystania sztucznej inteligencji przez pracowników administracji.
– Przez cały rok braliśmy udział w tworzeniu polskiego modelu językowego AI, znanego jako PLUMM. Od kilku tygodni testujemy to rozwiązanie i planujemy jego implementację w cyfrowych rozwiązaniach administracji publicznej w przyszłym roku. Chcemy także wykorzystać je do rozwijania aplikacji mObywatel.
Nasz kraj skupia się obecnie na rozbudowie cyfrowego państwa, rozwoju e-usług oraz udostępnianiu otwartych danych.
Jesteśmy zaawansowani w procesie tworzenia nowoczesnej zintegrowanej Elektronicznej Platformy Usług Cyfrowych, która zastąpi ePUAP i zapewni wysoką jakość e-usług.
Kluczowym elementem platformy jest Generator Formularzy e-Usług, który ma na celu ułatwienie obywatelom korzystania z nowoczesnych e-usług poprzez wypełnianie formularzy online.
Pracujemy nad stworzeniem nowej jakości e-usług w Polsce, które umożliwią szybsze i łatwiejsze załatwianie spraw urzędowych przez obywateli za pomocą formularzy lub ankiet.
– W ciągu zaledwie trzech tygodni w Polsce zostanie uruchomiony system doręczeń elektronicznych, który umożliwia wysyłanie i odbieranie korespondencji elektronicznej z dowolnego miejsca o każdej porze. e-Doręczenia stanowią elektroniczną wersję listu poleconego za potwierdzeniem odbioru, co oznacza, że dokumenty wysłane za pomocą tego systemu mają takie samo znaczenie prawnie, jak tradycyjne papierowe przesyłki polecone za pośrednictwem odbioru.
– Ponad 700 milionów złotych zostanie przeznaczonych na nowe usługi elektroniczne, w tym Projekt „Nowa Academica” umożliwi dostęp do cyfrowych wersji książek i artykułów naukowych w bibliotekach w całej Polsce. Nowa wersja Elektronicznego Postępowania Upominawczego (EPU) pozwoli obywatelom i przedsiębiorcom składać pozwy przez internet oraz uzyskiwać szybki dostęp do akt spraw online. Nowy system Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) usprawni proces wypłaty odszkodowań oraz dochodzenie należności, co przyspieszy rozliczenia i uprości procedury.
– Pacjenci zyskają nowe usługi, takie jak e-karta zdrowia dziecka, e-zlecenia na badania i inne dokumenty medyczne, co ułatwi kontakt z lekarzami i poprawi jakość opieki zdrowotnej. Przedsiębiorcy będą mogli zawierać umowy o pracę i zlecenia w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu Biznes.gov.pl
– Aktualnie mamy do rozdysponowania ponad 878 mln zł na nowe projekty związane z cyfryzacją, takie jak usprawnienie kontaktu z obywatelami i przedsiębiorcami, rozwój e-usług publicznych i wewnątrzadministracyjnych, cyfryzację zaplecza administracji oraz budowę rozwiązań horyzontalnych usprawniających pracę administracji publicznej na całym kraju.
W minionym roku skupiliśmy się na przygotowaniach do wprowadzenia dużych zmian w aplikacji mObywatel, które planujemy zrealizować do 2025 roku. Jednocześnie nie zaniedbujemy bieżącego rozwoju aplikacji. Wynikiem naszych działań jest ponad 8 milionów wydanych mDowodów oraz ponad 5 milionów zarejestrowanych numerów PESEL.
W odpowiedzi na rosnące zagrożenia w cyberprzestrzeni, wprowadziliśmy nową usługę Bezpieczna Sieć w naszej aplikacji mObywatel. Dzięki niej możesz bezpośrednio zgłaszać podejrzane i oszukańcze strony internetowe, a także treści niebezpieczne dla dzieci, w szczególności pornografię dziecięcą i inne niepokojące zachowania wobec dzieci.
Wprowadziliśmy nową funkcję alerty o cyberzagrożeniach, która dotychczas dotarła do ponad 100 tys. osób, umożliwiając im otrzymywanie aktualnych informacji o zagrożeniach oraz podjęcie odpowiednich środków ostrożności. Dodatkowo, w przypadku powodzi udostępniliśmy w mObywatelu usługę alerty powodziowych, zapewniając szybki dostęp do wiarygodnych informacji na temat sytuacji powodziowej.
– Nasza firma jest w czołówce w Europie jeśli chodzi o otwarte dane i podejmujemy wszelkie działania, aby utrzymać naszą pozycję. Działamy zgodnie z unijnymi przepisami dotyczącymi danych wysokiej wartości, które mogą być wykorzystane w nowych produktach, usługach i aplikacjach.
Portal dane.gov.pl zostanie rozszerzony o nowe funkcje, które mają na celu poprawę użyteczności, zarządzanie danymi, ich jakość i wykorzystanie. Ponadto udostępnimy ponad 24 TB danych do ponownego wykorzystywania, a także dokonamy modernizacji Rejestrów dotyczących m.in. bezpośrednich zagrożeń szkód w środowisku oraz Banku Danych o Zasobach Przyrodniczych.
Na portalu KRONIK@ pozyskaliśmy ponad 77 tys. nowych cyfrowych obiektów, takich jak muzealia, fotografie, grafiki i książki. Można je wykorzystywać bezpłatnie, również do celów komercyjnych. Aktualnie w portalu znajduje się ponad 16 mln obiektów.
Naszym głównym celem od początku kadencji było dostosowanie naszych przepisów dotyczących komunikacji elektronicznej do Europejskiego Kodeksu Łączności Elektronicznej. Chcemy wprowadzić nowe Prawo Komunikacji Elektronicznej, które będzie korzystne dla konsumentów i dostawców usług.
Proces legislacyjny PKE, począwszy od wpisu do wykazu prac legislacyjnych, aż do uchwalenia ustawy przez Sejm, trwał niespełna 6 miesięcy. Prace nad tym rozpoczęliśmy już kilka dni po powołaniu nowego rządu, czyli jeszcze w grudniu 2023 r.
Prawo konsumenckie obejmuje wiele istotnych kwestii, które mają znaczenie zarówno dla państwa, jak i dla konsumentów oraz przedsiębiorców.
Regulacje prokonsumenckie są szczególnie istotne, takie jak jasne i przejrzyste umowy, możliwość zwrotu środków z kont prepaid, przeniesienie usługi internetu stacjonarnego bez przerwy w dostępie oraz ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami.
– Nowe przepisy wprowadzają znormalizowane gniazdo ładowania „USB typu C”, które będzie jednolite i uniwersalne dla wszystkich urządzeń elektronicznych.
– PKE stanowi również drogę do uruchomienia w Polsce usługi AML, która pozwoli na lokalizację osoby wzywającej pomocy z dokładnością do 5 metrów już podczas połączenia z numerem alarmowym, co może uratować życie ludziom.
Całym naszym zaangażowaniem wspieramy Ukrainę w utrzymaniu łączności, dostarczając tam internet satelitarny. Podobnie, szybko reagując, zapewniliśmy dostęp do łączności na obszarach dotkniętych tegoroczną powodzią, dostarczając służbom i administracji terminale satelitarne Starlink, takie same, które umożliwiają dostęp do internetu walczącej z Rosją Ukrainie.
– Planujemy stworzyć nowy polski system monitorowania sygnałów nawigacji satelitarnej GNSS. Dzięki temu będziemy mogli szybko wykrywać wszelkie zakłócenia i nieprawidłowości w działaniu GNSS na terenie Polski.
– W 2024 roku podpisaliśmy umowy dotyczące zwiększenia dostępu do ultra-szybkiego internetu szerokopasmowego, na co przeznaczymy prawie 1,3 miliarda złotych. Dodatkowe 2,1 miliarda złotych zostanie przeznaczone na zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego Internetu na obszarach białych plam. W ramach tego przedsięwzięcia opracowano projekt nowelizacji Megaustawy, który wprowadza przepisy niezbędne do realizacji Gigabit Infrastructure Act. Celem projektu ustawy jest usunięcie zidentyfikowanych przez branżę telekomunikacyjną barier inwestycyjnych związanych z budową sieci telekomunikacyjnych.
Informujemy, że komunikaty publikowane są w serwisie PAP w oryginalnej formie, bez wprowadzania zmian. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść. (PAP)
Źródło informacji: pap-mediaroom.pl