Telemonitoring chorych leczonych nieinwazyjną wentylacją mechaniczną w warunkach domowych (NIV) może poprawić jakość leczenia, szczególnie w kluczowym, tj. początkowym okresie stosowania terapii. Może również przyczynić się do bardziej optymalnego wykorzystania zasobów kadry medycznej, dzięki zastąpieniu części wizyt domowych zdalnym monitorowaniem stanu pacjenta. Telemonitoring umożliwia także wprowadzenie mierników jakości prowadzonej terapii w postaci monitorowania podstawowego parametru jakości wentylacji, jakim jest „compliance” pacjenta, czyli przestrzeganie zaleceń odnośnie czasu stosowania terapii. Wskazują na to wnioski z badania przeprowadzonego na 152 chorych zrealizowanego przez polskich badaczy.
Pacjenci cierpiący na przewlekłą niewydolność oddechową, często korzystają z domowego respiratora, który zapewnia im niezbędne wsparcie oddechowe. Przyczynami tego schorzenia mogą być m.in. POChP, otyłość, choroby nerwowo-mięśniowe, skrzywienia kręgosłupa oraz inne schorzenia wpływające na objętość klatki piersiowej. W większości przypadków stosuje się nieinwazyjną wentylację, która polega na noszeniu specjalnej maski na twarz przez kilka-kilkanaście godzin dziennie, aby ułatwić oddychanie.
Pacjenci, którzy potrzebują tego rodzaju leczenia, otrzymują respiratory domowe i są nadzorowani przez specjalistyczne zespoły medyczne w ramach procedury „Opieka długoterminowa dla chorych korzystających z wentylacji mechanicznej w warunkach domowych”, która jest finansowana przez NFZ. Dzięki nowoczesnym możliwościom technicznym możliwe jest zdalne monitorowanie pracy respiratory domowych, co określamy mianem telemonitoringu.
„To pierwsze badanie tego typu zorientowane na telemedycynę w długoterminowej opiece domowej w Polsce oraz drugie w Europie. W latach 2018-2023 we Francji w ramach programu ETAPES przeprowadzono ministerialny pilotaż telemedycyny w różnych obszarach terapeutycznych, w tym w obszarze chorób układu oddechowego. Był on dla nas inspiracją do przeprowadzenia podobnego badania w Polsce – powiedziała Katarzyna Masłowska, koordynator badania oraz dyrektor ds. marketingu i public affairs z firmy VitalAire, sponsora projektu. – Cieszymy się, że mogliśmy przeprowadzić badanie w ramach platformy Warsaw Health Innovation Hub, której celem jest wspieranie innowacyjnych rozwiązań w zakresie ochrony. Dziękujemy także Agencji Badań Medyczny za objęcie naszego projektu patronatem honorowym”.
Cele badania
Niniejsze badanie miało na celu zbadanie wpływu telemonitoringu na jakość NIV w kontekście:
- przestrzegania zaleceń dotyczących czasu stosowania terapii (compliance),
- wielkości przecieków niezamierzonych,
- obecności zdarzeń oddechowych podczas snu (bezdechy, spłycenia oddechu na podstawie wskaźnika AHI).
Badanie również zanalizowało skutki wdrożenia telemonitoringu na stan zdrowia pacjenta oraz jakość jego życia. Dodatkowo, oceniono również czas pracy personelu zajmującego się zdalnym monitorowaniem NIV, oszacowano koszty związane z systemowym telemonitoringiem oraz przeprowadzono subiektywną ocenę opieki zdalnej przez pacjenta i jego rodzinę.
„U pacjentów zaobserwowano poprawę parametrów jakości wentylacji takich, jak compliance oraz AHI (spłycenia oddechów oraz bezdechy senne) na przestrzeni okresu obserwacji oraz w porównaniu z okresem sprzed rozpoczęcia telemonitoringu. Statystycznie istotnie wzrósł czas stosowania wentylacji w porównaniu z pierwszym miesiącem obserwacji. Wzrósł również odsetek pacjentów przestrzegających zalecany czas stosowania terapii z 80% do 84% na przestrzeni okresu obserwacji. Średni czas stosowania NIV przed rozpoczęciem teleopieki wynosił 8.31 h. Po rozpoczęciu telemonitoringu czas ten wzrósł istotnie w każdym miesiącu, osiągając średnio 8.78 h w szóstym miesiącu” – podkreślał dr Jacek Nasiłowski, główny badacz z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Badanie wyników
Wykorzystanie telemonitoringu umożliwia regularne śledzenie pracy respiratora zdalnie (online). Dzięki temu opiekun medyczny może na bieżąco kontrolować, czy pacjent stosuje respirator przez odpowiednią ilość czasu, czy prawidłowo zakłada maskę, czy nie występują bezdechy, oraz czy objętości oddechowe i częstość oddechów są prawidłowe.
Pacjenci wykazali poprawę w swoim stanem klinicznym, co zostało potwierdzone poprzez obserwację zmniejszenia ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla (pCO2) oraz zwiększenia ciśnienia parcjalnego tlenu (pO2) w ich wymianie gazowej.
„Znacząca większość pacjentów i ich rodzin pozytywnie oceniła teleopiekę. 72% pacjentów uznało, że stałe monitorowanie pracy respiratora dawało im poczucie bezpieczeństwa, a 2/3 obserwowanych chorych chciałoby, aby telemonitoring ich terapii był stale prowadzony. To oznacza, że jest potrzebny i podnosi jakość życia pacjentów” – podkreślał dr Jacek Nasiłowski.
Ocena jakości życia pacjenta, badana za pomocą kwestionariusza SRI, wykazała istotną poprawę w okresie obserwacji.
Wnioski z badania dotyczącego realizacji świadczenia domowej wentylacji mechanicznej
Liczba pacjentów poddawanych wentylacji mechanicznej w Polsce wynosiła 23 na 100 tysięcy mieszkańców w 2019 roku („Rozwój domowej wentylacji mechanicznej w Polsce w latach 2009-2019 na podstawie danych z Narodowego Funduszu Zdrowia”, Małgorzata Czajkowska-Malinowska, Kinga Bartolik, Jacek Nasiłowski, Aleksander Kania), podczas gdy w innych krajach była znacznie wyższa: Francja – 113, Włochy – 99, Niemcy – 97, Hiszpania – 91, Portugalia – 80. Świadczenie domowej wentylacji mechanicznej nie uległo zasadniczym zmianom od momentu jego powstania. Biorąc pod uwagę:
– bardzo ograniczone zasoby personelu medycznego, w szczególności lekarzy specjalistów chorób płuc oraz anestezjologii i intensywnej terapii,
– rosnącą grupę chorych na POChP oraz osób otyłych, które stanowią większość wśród pacjentów poddawanych wentylacji nieinwazyjnej,
– dostęp do nowych technologii,
– wyzwania finansowe systemu zdrowia,
konieczne jest unowocześnienie świadczenia domowej wentylacji mechanicznej. Zmodernizowana ścieżka leczenia mogłaby zostać oparta na miernikach jakości oraz wartościach istotnych dla pacjenta.
Stosowanie technologii telemonitoringu umożliwia pozyskanie danych do oceny jakości usług, monitorowanie codziennego stanu klinicznego pacjentów oraz dostosowanie ilości wizyt domowych do ich potrzeb i sytuacji zdrowotnej.
W badaniu wzięło udział 152 chorych, którzy byli obserwowani przez okres 6 miesięcy. Spośród uczestników 51% stanowili mężczyźni, a 49% kobiety. Średni wiek wynosił 64,5 lat (zakres od 28 do 92 lat), a średnie BMI wynosiło 31+/-9. Spośród badanych, 22 pacjentów (14%) nie ukończyło badania. Najczęstsze diagnozy to: choroby obturacyjne płuc (51%), zespół hipowentylacji otyłych (18%), choroby restrykcyjne płuc (17%), choroby nerwowo-mięśniowe (14%) oraz inne (1%).
Statystyki badania:
– Czas trwania badania: 457 dni (10 październik 2022 – 9 luty 2024)
– Zespół badawczy: 9 osób (2 anestezjologów, 7 pulmonologów) oraz 5 pielęgniarek w Centrum Telemonitoringu
– Liczba pacjentów: 130 ‘per protocol’, 152 zrekrutowanych
– Całkowity czas pracy personelu TM: 221 godzin
– Analiza alertów: 1406 alertów w populacji ‘per protocol’, średnio 10.82 alertów na 1 pacjenta przez cały 6-miesięczny okres prowadzenia TM.
Badanie zostało przeprowadzone przez zespół naukowców z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego i Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. W skład zespołu weszli: Jacek Nasiłowski, Agnieszka Kaczmarska, Dorota Kaczmarska, Szymon Skoczyński, Przemysław Bieleń, Katarzyna Przybyłowska, Katarzyna Mycroft, Piotr Jankowski, Aleksander Kania i Szymon Białka.
Na podstawie aktualności z serwisu: pap-mediaroom.pl
