Według najnowszego raportu „Zrozumieć, aby zapobiec 2024”, odnotowano pierwszy spadek liczby samobójstw wśród osób poniżej 19. roku życia od 2018 roku. Dr Halszka Witkowska, sekretarz Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego, podkreśliła konieczność wspólnego działania ministerstw, ekspertów, nauczycieli i rodzin w celu zapobiegania samobójstwom dzieci podczas konferencji na temat raportu.
Według danych Komendy Głównej Policji (KGP) w 2023 roku odnotowano 145 przypadków samobójstw wśród dzieci i młodzieży. Spośród tych zdarzeń, siedem miało miejsce w grupie wiekowej 7-12 lat, a aż 138 w grupie wiekowej 13-18 lat. Informacje te pochodzą z II edycji raportu „Zrozumieć, aby zapobiec 2024 – zachowania samobójcze wśród dzieci i młodzieży”, opartego na danych KGP i serwisie internetowym „Życie Warte Jest Rozmowy”.
„W porównaniu do liczby śmierci samobójczych w tych przedziałach wiekowych w stosunku
do 2022 roku mamy do czynienia ze spadkiem na poziomie 7 proc.” – zauważyła Lucyna Kicińska, członek zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego, koordynator strefy pomocy serwisu „Życie Warte Jest Rozmowy”.
Liczba samobójstw osób poniżej 19. roku życia spadła po raz pierwszy od 2018 roku.
W 2023 roku Komenda Główna Policji odnotowała 1994 próby samobójcze w grupie wiekowej 7-18 lat, w tym 78 prób w przedziale wiekowym 7-12 lat i 1916 prób w przedziale 13-18 lat.
W poprzednim raporcie dotyczącym zachowań samobójczych wśród młodzieży za lata 2012-2021 można zauważyć wzrost prób samobójczych w 2021 roku (86 proc. w porównaniu do 2020 roku) oraz 41 proc. wzrost w porównaniu do 2022 roku. W 2023 roku nadal utrzymuje się wysoka liczba prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży, ale wzrost w stosunku do roku poprzedniego wynosi 2,9 proc.
„Należy więc zauważyć, że niepokojąco skokowy wzrost z lat poprzednich został zahamowany” – przekonywała dr Halszka Witkowska, sekretarz Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego, pomysłodawczyni i koordynator serwisu pomocowo-edukacyjnego „Życie Warte Jest Rozmowy”, ekspert Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
Według ekspertów, skokowy wzrost prób samobójczych w latach 2021-2022 jest spowodowany nasileniem się przemocy rówieśniczej, zmianą sposobu spożywania alkoholu i wzrostem spożycia wysokoprocentowych alkoholi, a także coraz częstszym sięganiem po alkohol przez nastolatki w celu radzenia sobie z problemem, izolacją oraz dłuższym i intensywniejszym przebywaniem w środowisku cyfrowym. Ważnym czynnikiem wpływającym na ryzyko podjęcia prób samobójczych jest depresja.
Przyczynami skokowego wzrostu prób samobójczych w latach 2021-2022 są nasilenie się przemocy rówieśniczej, zmiana sposobu spożywania alkoholu i wzrost spożycia wysokoprocentowych alkoholi, a także coraz częstsze sięganie po alkohol przez nastolatki w celu radzenia sobie z problemem, izolacja oraz dłuższe i intensywniejsze przebywanie w środowisku cyfrowym. Ważnym czynnikiem wpływającym na ryzyko podjęcia prób samobójczych jest depresja.
„90 proc. dzieci, które podjęły próbę samobójczą, ma zaburzenia psychiczne, połowę z nich dotknęła depresja” – przypomniała prof. Agnieszka Gmitrowicz, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego, przewodnicząca Zespołu Roboczego ds. prewencji samobójstw i depresji przy Radzie ds. Zdrowia Publicznego Ministerstwa Zdrowia.
Według Dr. Halszki Witkowskiej, przyczyny samobójstw są złożone i nie ma jednej prostej odpowiedzi na to pytanie. Aby zapobiegać samobójstwom, należy korzystać z fachowej wiedzy i ekspertów, oraz wykorzystywać różne metody. Serwis internetowy „Życie Warte Jest Rozmowy” stworzony przez Polskie Towarzystwo Suicydologiczne może być pomocny w tych działaniach.
Zakończył się pilotaż programu Fundacji Adamed „Wspierająca szkoła”, który zapewnia kompleksowe wsparcie uczniom w kryzysach psychicznych. Działania na rzecz zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży są prowadzone również przez instytucje państwowe.
„Prowadzimy ustrukturyzowane działania, środki na to mamy zagwarantowane w budżecie. Będziemy inwestować w placówki, a także w rozwój kadr” – zapowiedział Dariusz Poznański, dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia.
Paulina Piechna-Więckiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, pełnomocnik Ministra Edukacji Narodowej ds. zdrowia psychicznego uczniów, potwierdziła, że resort będzie organizował szkolenia dla nauczycieli oraz kursy wzmacniające więzi dla rodzin, które będą korzystne dla całego środowiska, w którym uczą się dzieci.
Dr Aleksandra Lewandowska, konsultantka krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży, zaleca skupienie się na wsparciu na najniższym poziomie, gdzie pomoc psychoterapeutów i psychologów może być wystarczająca, zanim konieczna będzie interwencja psychiatryczna.
„Wymagane są interdyscyplinarne działania, połączenie wysiłków ministerstw, ekspertów z całym środowiskiem, w którym przebywają dzieci” – mówiła dr Aleksandra Lewandowska.
„Zapobieganie zachowaniom samobójczym jest możliwe. Aby działania podjęte w tym celu były skuteczne, należy działać systemowo i kompleksowo, ale przede wszystkim rozważnie, w oparciu o naukowo udowodnione strategie” – podsumowała dr Halszka Witkowska.
Źródło informacji: pap-mediaroom.pl
