Internetowe narzędzia pozwalają na łatwe odkrywanie własnych korzeni bez wychodzenia z domu. Badania genealogiczne to już nie tylko czynność dla wybranych. Dzięki zaawansowanym technologiom każdy może sprawdzić swoje pochodzenie. Badania pozwolą na odnalezienie własnej tożsamości, ale też umożliwią uzyskanie Karty Polaka, polskiego obywatelstwa bądź ustalenie praw majątkowych.
Dwóch profesorów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – dr hab. Piotr Rachwał i dr hab. Tomasz Nowicki – wygłosiło wykład „Polskie korzenie – jak i gdzie szukać informacji o polskich przodkach?” podczas 1. Światowego Kongresu Polskiej Edukacji i Nauki za Granicą w Jachrance. Wykład spotkał się z ogromnym zainteresowaniem przedstawicieli środowisk polonijnych, a obaj panowie są twórcami portali internetowych: ksiegimetrykalne.pl oraz rodzinawzrodlach.pl.
„Badania genealogiczne nad własną rodziną są modne. Różne są motywacje tych działań, czasami zwykły snobizm, ale badania mają wymiar praktyczny z punktu widzenia osób, które z Polski wyjechały dawno temu i utraciły w kolejnych pokoleniach wiedzę, skąd pochodzą” – podkreślał Piotr Rachwał.
Według jego zdania, poszukiwanie tożsamości w dzisiejszych czasach jest szczególnie ważne, ponieważ naród jest narażony na ryzyko ze strony wielu zagrożeń. Odnalezienie polskich korzeni nie tylko zaspokaja ciekawość, ale ma również ogromne znaczenie dla budowania poczucia wspólnoty. Co więcej, odkrycie swoich polskich korzeni ma także praktyczne konsekwencje – ułatwia ono otrzymanie dokumentów, takich jak Karty Polaka czy polskie obywatelstwo, a także ułatwia dochodzenie praw majątkowych.
U niego zdaniem, poznawanie własnej tożsamości jest obecnie niezwykle istotne, gdyż współczesny świat stawia przed społecznością wiele zagrożeń. Zrozumienie swoich polskich korzeni ma ogromne znaczenie dla budowania poczucia przynależności do narodu, ale przede wszystkim jest praktycznie użyteczne – pozwala na otrzymanie dokumentów, takich jak Karty Polaka czy polskie obywatelstwo, a także pomaga w dochodzeniu do swoich praw majątkowych.
Polscy obywatele mieszkają poza granicami kraju w niespotykanej dotąd skali – liczba ta wynosi ponad 20 milionów. Największa diaspora znajduje się w Stanach Zjednoczonych, gdzie mieszka około 10 milionów osób polskiego pochodzenia. W Niemczech jest ich ok. 2 milionów, w Brazylii 1,8 miliona, a w Kanadzie, Francji i Wielkiej Brytanii odpowiednio 1 milion, 900 tysięcy i 700 tysięcy. W Argentynie i na Litwie liczbę Polaków szacuje się na 450 tysięcy i od 200 do 300 tysięcy. W przypadku Białorusi dane są bardziej zróżnicowane – od 295 tysięcy do nawet 1,1 miliona.
Wielka migracja Polaków ma swoje korzenie sięgające XIX wieku, kiedy to pierwsza wielka fala – tzw. migracja „za chlebem” – przybyła do Stanów Zjednoczonych w latach 1870-1914. W Brazylii ruch ten miał miejsce już w połowie XIX wieku. Wśród potomków tych osób można znaleźć zarówno osoby, które kultywują tradycje i znają swoją rodzinę, jak i takie, które dopiero w czwartym czy piątym pokoleniu zaczynają zgłębiać swoją historię.
„Najważniejszym źródłem informacji są księgi metrykalne i akta stanu cywilnego. Tyle że pozyskanie danych z XIX w., kiedy Polska znajdowała się pod zaborami, nie jest proste. Dlatego postanowiliśmy to ułatwić poprzez stworzenie witryn internetowych ksiegimetrykalne.pl oraz rodzinawzrodlach.pl, które zawierają także skany oryginalnych dokumentów. Dzięki temu odnalezienie w wyszukiwarce nawet jednego dokumentu, np. świadectwa ślubu, pozwoli dotrzeć do informacji na temat dalszych przodków” – zaznaczył Piotr Rachwał.
W Internecie znajduje się wiele stron, które pozwalają zgłębić tajemnice swoich przodków. Wśród najbardziej znaczących witryn zawierających informacje o rodzinie warto wymienić: genealodzy.pl, szukajwarchiwach.gov.pl, myheritage.pl, ksiegimetrykalne.pl, rodzinawzrodlach.pl, zdjęcia.rodzinnawrodlach.pl, regestry.lubgens.eu oraz strony zagraniczne takie jak familysearch.org.
Internet oferuje dostęp do niezliczonej ilości informacji na temat naszych przodków. Istnieje wiele witryn, które zawierają cenne dane na ich temat, wśród nich można wymienić: genealodzy.pl, szukajwarchiwach.gov.pl, myheritage.pl, ksiegimetrykalne.pl, rodzinawzrodlach.pl, zdjęcia.rodzinnawrodlach.pl, regestry.lubgens.eu oraz strony zagraniczne, np. familysearch.org.
Dr hab. Tomasz Nowicki udzielił wskazówek dotyczących tego, jak szukać informacji na temat swoich korzeni. W pierwszej kolejności warto pozyskać wszelkie informacje o bliskich i dalszych członkach rodziny, takie jak daty i miejsca urodzenia, chrztu, ślubu, pogrzebu, zawody czy wyznanie. Kolejnym krokiem powinno być przejrzenie dokumentów znajdujących się w domowym archiwum.
Jeśli brakuje informacji o Twoich przodkach, wejdź do archiwów i bibliotek, by prześledzić dokumentację, taką jak akty stanu cywilnego, księgi kościelne, kroniki, listy ludności, księgi ludności stałej i niestałej, akty notarialne i hipoteczne, rejestry sądowe, podatkowe, inwentarze majątków arystokratycznych, informacje o pasażerach udających się np. do USA i Australii.
„Wiemy, że w Europie najwięcej emigrantów obsługiwały porty w Hamburgu i Bremie, natomiast przyjmowały ich porty Ellis Island – brama do Nowego Jorku, a w Brazylii – Rio de Janeiro i Santos. Warto sprawdzić witryny internetowe tych portów” – wskazał Tomasz Nowicki.
Projekt badawczy Instytutu Historii KUL rozpoczęty w 2012 roku miał na celu digitalizację i wykorzystanie do badań demograficzno-historycznych staropolskich ksiąg metrykalnych Lubelszczyzny. Rezultatem tego projektu jest portal ksiegimetrykalne.pl, który obecnie został odwiedzony ponad 240 tys. razy.
„Widzimy, że jest zapotrzebowanie i to cieszy, że ludzie sięgają do tych materiałów, szukają tych korzeni, tej polskości” – mówił Piotr Rachwał.
Kongres był organizowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, współpracując z polskimi organizacjami edukacyjnymi i naukowymi z całego świata. Uczestnicy mieli okazję wymieniać się doświadczeniami i wzajemnie inspirować się w dziedzinie edukacji i nauki. Dyskutowano również o wyzwaniach związanych z uczeniem się i pracą poza granicami Polski.
Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą, za patronat Agaty Kornhauser-Dudy, miał miejsce w dniach 5-9 lipca 2023 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej, wraz z polskimi organizacjami edukacyjnymi i naukowymi, dostarczyło uczestnikom platformę do współpracy i wymiany doświadczeń. Uczestnicy spotkania mogli wymienić się wiedzą, uczyć od siebie nawzajem i dyskutować o wyzwaniach związanych z uczeniem się i pracą poza granicami Polski.
Kongres oferował szeroki wachlarz atrakcji, w tym panele dyskusyjne, wykłady popularnonaukowe, warsztaty dydaktyczne, szkolenia metodyczne, a także spotkania z ekspertami działającymi na rzecz rozwoju nauki polskiej za granicą oraz popularyzacji edukacji polskiej i polonijnej w świecie.
Organizacja tegorocznego kongresu jest wspólnym przedsięwzięciem Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego oraz wielu instytucji, wśród których wymienić można Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, Narodową Agencję Wymiany Akademickiej, Kancelarię Prezesa Rady Ministrów i Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Polska Agencja Prasowa objęła tę wydarzenie patronatem medialnym.
Źródło wiadomości: pap-mediaroom.pl
