Osoby w wieku powyżej 65 lat, a od 1 września br. również dzieci i młodzież, mogą skorzystać z bezpłatnych leków na specjalnej liście. Zmiany w prawie farmaceutycznym obejmują także skrócenie okresu ważności recepty dla pacjentów cierpiących na długoterminowe choroby. Eksperci służą pomocą, wyjaśniając, na co należy zwrócić uwagę i jakie są kalendarzowe terminy wprowadzania poszczególnych zmian.
Od września 2016 roku osoby powyżej 75 lat mogą skorzystać z bezpłatnych leków. Jednakże nie dotyczy to wszystkich medykamentów, a jedynie tych, które znajdują się na liście refundacyjnej publikowanej przez Ministerstwo Zdrowia co dwa miesiące – zarówno w Dzienniku Urzędowym, jak i na stronie internetowej MZ. Z uwagi na wejście w życie nowelizacji ustawy o refundacji, czyli tzw. dużej nowelizacji ustawy o refundacji leków (DNUR), aktualizacja tej listy będzie odbywać się co trzy miesiące. Projektodawcy uzasadniali to m.in. zapewnieniem lepszego planowania zakupów w aptekach. 21 sierpnia prezydent podpisał nowelizację.
Osoby w wieku 75 lat i więcej mogą skorzystać z bezpłatnych leków, zawartych w najnowszym wykazie refundacyjnym z 1 lipca br. W sumie są to 2056 pozycji, jednak aby móc z nich skorzystać, preparat musi zostać przepisany na schorzenie objęte refundacją (zgodnie z obwieszczeniem A1).
Ustawa o świadczeniach zdrowotnych została znowelizowana, co pozwoliło na poszerzenie grupy pacjentów, którzy otrzymują darmowe leki. Obejmuje ona zarówno osoby starsze, które ukończyły 65 lat, jak i osoby niepełnoletnie.
Rząd przyjął odpowiednie zmiany dotyczące ustawy o świadczeniach oraz ustawy o refundacji leków na początku lipca, a Sejm zatwierdził je w sierpniu. Prezydent podpisał je 29 sierpnia.
Projekt zmian w uzasadnieniu wyjaśnia, że wydatki na leki osób po 65. roku życia, które nie są już aktywne zawodowo, mogą stanowić poważne obciążenie dla ich budżetu domowego.
„Nie inaczej jest w przypadku osób niepełnoletnich pozostających na utrzymaniu swych opiekunów faktycznych albo przedstawicieli ustawowych, co również powoduje duży poziom obciążenia finansowego tych osób. Mimo tego, że inaczej niż np. osoby starsze, opiekunowie osób niepełnoletnich w zasadniczej większości pozostają aktywni zawodowo, to jednak fakt spoczywania na nich obowiązku ponoszenia kosztów leczenia siebie i rodziny potrafi być wyjątkowo dotkliwy finansowo” – napisano dalej w uzasadnieniu projektu nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.
Interakcje leków z żywnością mają istotne znaczenie dla skuteczności leczenia, dlatego ważne jest, aby zawsze przed zażyciem leku zapoznać się z jego ulotką. Przyjmowanie leku wraz z posiłkiem może mieć wpływ na skuteczność działania, a także wywołać niepożądane skutki uboczne, dlatego należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza i farmaceuty.
Leki mogą wchodzić w interakcje z pokarmem, które mogą zmienić jakość lub ilość leku, który jest wchłaniany z przewodu pokarmowego. Z tego względu istotne jest, aby wiedzieć, jakie produkty żywnościowe i napoje należy unikać podczas przyjmowania leków. Na przykład należy unikać produktów mlecznych, które mogą zmniejszyć wchłanianie leków lub wywołać niepożądane skutki uboczne.
Ważne jest, aby zawsze skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą w przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub pytań dotyczących konkretnych leków. Ustalenie, jakie produkty żywnościowe i napoje należy unikać podczas przyjmowania leków, może pomóc w zapobieganiu niepożądanym skutkom ubocznym i zapewnić skuteczność terapii.
Od 1 stycznia 2021 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące przepisywania leków. Zmiany te mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów i umożliwienie lekarzom rodzinnym bardziej efektywnej pracy. Wszystkie szczegóły nowych przepisów zostały wyjaśnione na stronie Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej.
Od 1 stycznia 2021 roku pacjenci będą mieli nowe prawa i możliwości, w tym prawo do zakupu leków bez recepty i do skorzystania z darmowych porad lekarskich w aptekach. Będą mieli również prawo do składania reklamacji i skarg w przypadku niezadowalających usług medycznych. Lekarze rodzinni będą zobowiązani do wystawiania recept i kontrolowania ich stosowania.
Tomasz Zieliński, wiceprezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie (FPZ), przybliżył uczestnikom webinaru, że od dnia wejścia w życie przepisów do 31 sierpnia seniorzy powyżej 65. roku życia wejdą w skład grupy pacjentów będących uprawnionymi do bezpłatnych leków i będą objęci tymi samymi przywilejami, które aktualnie przysługują osobom powyżej 75. roku życia. Recepty na bezpłatne leki dla seniorów powinny być zawsze opatrzone literą „S”, a wydawane w punkcie opieki zdrowotnej przez każdego lekarza udzielającego tam świadczeń.
Od 1 września do naszej grupy najstarszych osób dołączą także dzieci i młodzież, czyli pacjenci poniżej 18 roku życia. Będą oni objęci poszerzoną listą leków refundowanych dla pacjentów 65 plus, a dodatkowo otrzymają również dostęp do nowej usługi – wykazu bezpłatnych leków przygotowanych specjalnie dla nich.
Według wiceprezesa FPZ, leczenie pacjentów w różnym wieku może wymagać zastosowania różnych leków. Niektóre z nich na pewno będą się pokrywać, ale lista leków dla każdego pacjenta będzie się różnić. Z myślą o najmłodszych pacjentach, recepty będą oznaczone znacznikiem „DZ”.
„Jeżeli pacjenci będą chcieli wykupić zapasy na rok wszystkich leków przez nich stosowanych, bo zaczęły być bezpłatne, to zabraknie tych leków. Żaden kraj nie ma takich zapasów” – podkreślił wiceprezes Zieliński.
Eksperci zwracają uwagę na to, że lekarze powinni być ostrożni w przepisywaniu bezpłatnych leków, a pacjenci powinni się zastanowić przed ich nabyciem, ponieważ zasoby są ograniczone.
Nie można zapominać o problemie antybiotykooporności, który stanowi poważne zagrożenie zdrowia publicznego. Nieprawidłowe stosowanie antybiotyków może prowadzić do wystąpienia oporności bakterii, co może być śmiertelne w skutkach. Dlatego ważne jest, aby lekarze przepisywali antybiotyki tylko wtedy, gdy jest to naprawdę konieczne.
Ponadto, od 1 listopada do końca grudnia, dwie flozyny (dapagliflozyna i kanagliflozyna – stosowane w leczeniu cukrzycy) zostaną na krótko usunięte z listy leków refundowanych. Dlatego lekarze muszą być świadomi tego stanu rzeczy i pamiętać o przepisywaniu odpowiedniego zapasu tych leków.
„Na styczniowej liście refundowanej pojawią się one znowu. To kwestia przepisów dostosowawczych. To zniknięcie jest przejściowe” – wyjaśniła konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej dr hab. n med. Agnieszka Mastalerz-Migas, prof. Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.
Od 1 stycznia 2024 roku kobiety w połogu będą miały dostęp do bezpłatnych leków lub wyrobów medycznych. Do tej pory uprawnienie to było przysługujące kobietom w ciąży.
Nowe zasady realizacji rocznych recept
Roczne recepty będą realizowane od 1 listopada według nowych zasad. Pacjent będzie mógł wykupić leki na 120 dni za jednym razem, zamiast dotychczasowych 180 dni. Nie będzie mógł zrealizować pozostałej części recepty po opuszczeniu apteki. Będzie mógł to zrobić dopiero po upływie 3/4 okresu, na który wykupił leki. W celu weryfikacji tych recept, od 1 marca 2024 roku powinien zostać uruchomiony system informatyczny, który zmniejszy obciążenie lekarzy wpisywaniem dawkowania leku.
Od 1 listopada br. procedura wypisywania leków w szpitalach i specjalistycznych przychodniach (AOS) została uproszczona. Pacjenci nie będą już musieli wyrażać zgody, aby lekarz zweryfikował leki, które zostały wcześniej wypisane. Obecnie lekarze POZ są zobowiązani prawnie do weryfikacji, jakie leki zostały wykupione przez pacjenta.
„To ułatwi wypisywanie leków w AOS i szpitalach przy wypisie pacjenta. Nie będą musieli oni być odsyłani do POZ” – zaznaczył lek. Zieliński.
Pierwszym krokiem w kierunku zapewnienia bezpłatnych leków dla seniorów było wprowadzenie programu Leki 75 plus. Program ten pozwala osobom w wieku 75 lat i starszym na darmowe leczenie w ramach grup refundacyjnych określonych przez Ministerstwo Zdrowia.
Program Leki 75 plus jest skutecznym sposobem zapewnienia seniorom dostępu do bezpłatnych leków. Od jego uruchomienia w 2016 roku przybywa seniorów, którzy skorzystali z bezpłatnych leków. W ciągu 6 lat od rozpoczęcia programu liczba osób, które skorzystały z tego programu, wzrosła o ponad 2,7 mln i wyniosła 830 mln zł.
Ministerstwo Zdrowia stale starannie dobiera leki, które znajdą się na liście leków 75 plus. W listopadzie 2022 r. lista ta zawierała 2 052 pozycji leków, które można otrzymać za darmo. Tym samym seniorzy mają dostęp do szerokiego wachlarza leków, które są dla nich dostępne bezpłatnie.
Bezpłatne leki dla seniorów to ważny element polityki zdrowotnej w Polsce. Program Leki 75 plus został zainicjowany w 2016 roku i od tego czasu liczba seniorów, którzy skorzystali z bezpłatnych leków, znacząco wzrosła. Do końca 2022 roku Ministerstwo Zdrowia wydało na ten program 4,3 mld zł.
Program Leki 75 plus zapewnia seniorom dostęp do bezpłatnych leków. W listopadzie 2022 roku lista leków 75 plus zawierała 2 052 pozycje, dzięki czemu seniorzy mają dostęp do szerokiego zakresu leków. Program jest skutecznym sposobem zapewnienia seniorom dostępu do bezpłatnych leków. W ciągu 6 lat od jego uruchomienia do końca 2022 roku, na bezpłatne leki skorzystało 2,7 mln osób, na co przeznaczono łącznie 4,3 mld zł.
Leki przeciwzapalne są ważnym elementem leczenia, jednakże należy zwrócić uwagę na to, aby nie łączyć ich z aktywnością fizyczną. Należy pamiętać, że taki zestaw może prowadzić do nadmiernego obciążenia serca i układu krążenia, a także wywołać nadmierne pocenie się i zawroty głowy. Zamiast tego zaleca się aktywność fizyczną w celu poprawy stanu zdrowia, ale bez zażywania leków przeciwzapalnych.
Jak twierdzi prof. dr hab. Marcin Czech, ekspert od polityki lekowej i farmacji oraz prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego, ogólnie rzecz biorąc system ochrony zdrowia dla pacjentów jest w dużej mierze bezpłatny.
„Dla przykładu, za darmo pacjent dostaje się do szpitala na SOR, do specjalisty, do lekarza rodzinnego. Państwo do leków jedynie dopłaca. To jest głównie spuścizna historyczna i uwarunkowanie natury ekonomicznej. W różnych krajach jest to różnie rozwiązywane. Na Zachodzie, gdy obciążenie finansowe związane z farmakoterapią dla pacjenta jest duże, to zazwyczaj dostaje on wsparcie państwa. I właśnie poszerzenie grupy pacjentów, którym przysługiwać będę bezpłatne leki, to jest ruch w ich stronę. Gdy istnieje bariera finansowa, to widać, że współpraca chorego z lekarzem (z ang. compliance) jest gorsza” – powiedział prof. Czech.
„To przesunięcie wieku senioralnego jest medycznie i systemowo uzasadnione. A z kolei, jeśli chodzi o najmłodszych pacjentów, to nawet w konstytucji mamy zapis, że dzieci należą do grupy chronionej, szczególnie wrażliwej, więc nawet z tego punktu widzenia, takie rozwiązanie jest zasadne” – podsumował. Z drugiej strony nie są to, z punktu widzenia budżetu ochrony zdrowia, duże wydatki – dodał.
„W ten sposób rzeczywiście działa wiele systemów, chociażby skandynawski. Dostęp do leków jest przyporządkowany statusowi materialnemu pacjenta, a nawet nie tyle samej zamożności, co stopniowi ponoszonych przez niego wydatków na leki. Do określonej kwoty płaci za nie sam, ale jeśli ją przekroczy, to państwo współfinansuje te wydatki. Taki system były również dobry w Polsce, ale wymagałby ogromnej reformy i kompletnie innej filozofii podejścia do płacenia za leki. Jestem za, ale wiem, że to przeogromny wysiłek i wymaga kompletnego przemodelowania systemu” – wyjaśnił prezes PTF.
Zdaniem profesora, dla seniorów ważne jest, aby mieli dostęp do bezpłatnych leków, aby mogli leczyć swoje choroby. Badania wskazują, że seniorzy, którym przysługują darmowe leki, korzystają z nich częściej niż osoby starsze, które muszą za nie płacić.
Profesor zakwestionował argument, że wsparcie finansowe dla seniorów zależy od ich sytuacji ekonomicznej. Uznał, że zwiększając dostęp do bezpłatnych leków, więcej potrzebujących osób będzie mogło skorzystać z ich korzyści, jednak na tych listach nie będzie wszystkich leków, które warto finansować dla osób starszych.
Profesor uważa, że dostęp do bezpłatnych leków jest bardzo ważny dla seniorów, dlatego należy zapewnić im dostęp do wszystkich niezbędnych środków leczniczych. Badania wykazały, że seniorzy, którym przysługują darmowe leki, częściej z nich korzystają niż osoby starsze, które muszą je kupić.
Profesor zakwestionował również przekonanie, że wsparcie finansowe dla seniorów jest uzależnione od ich sytuacji ekonomicznej. Uznał, że poszerzenie dostępu do bezpłatnych leków wspomaga potrzebujących, jednak nie wszystkie leki dla osób starszych są objęte takim wsparciem.
Profesor wskazał więc, że ważne jest, aby seniorzy mieli dostęp do wszystkich odpowiednich leków, które są istotne dla ich zdrowia i dobrego samopoczucia. Badania wykazały, że seniorzy, którym przysługują bezpłatne leki, korzystają z nich częściej niż osoby starsze, które muszą za nie płacić.
„Nie będzie wielu leków stosowanych na przykład w onkologii (te leki są najczęściej stosowane poza refundacją apteczną), ale tutaj mamy inne drogi ich finansowania (np. programy lekowe, ratunkowy dostęp do technologii lekowych, Fundusz Medyczny)” – zaznaczył prof. Czech.
1. Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej ogłosiło webinar na temat zmian w ustawie refundacyjnej, w tym bezpłatnych leków dla pacjentów w wieku 65 lat i starszych.
2. Po webinarze Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej udostępniło informacje na temat sytuacji osób starszych w 2022 roku.
3. Fundacja Dzieci Się Liczą udostępniła raport na temat populacji dzieci w Polsce w 2022 roku.
4. Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej zorganizowało webinar dotyczący zmian w ustawie refundacyjnej, który obejmował m.in. informacje o bezpłatnych lekach dla pacjentów w wieku 65 lat i starszych.
5. Po webinarze Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej opublikowało informacje na temat sytuacji osób starszych w 2022 roku, które dostępne są na stronie rządowej.
6. Fundacja Dzieci Się Liczą opublikowała raport na temat populacji dzieci w Polsce w 2022 roku.
7. Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej udostępniło informacje na temat zmian w ustawie refundacyjnej, w tym bezpłatnych leków dla pacjentów w wieku 65 lat i starszych, a Fundacja Dzieci Się Liczą przedstawiła raport dotyczący populacji dzieci w Polsce w 2022 roku.
Minister Zdrowia potwierdził, że dostępność leków dla seniorów jest dla rządu priorytetem.
Pierwsza: Minister Zdrowia podkreślił, że dostępność leków dla seniorów jest dla polskiego rządu absolutnym priorytetem.
Druga: Polskie Ministerstwo Zdrowia zadeklarowało, że zapewnienie dostępności leków dla seniorów będzie miało szczególny priorytet.
1. Przedmiotem zapisu jest wprowadzenie programu 75+ dla osób powyżej 75 roku życia. Program ten zapewnia darmowe leki i środki medyczne, a także refundację częściową lub całkowitą dla osób w wieku 75+ i starszych.
2. Program 75+ został zaprojektowany w celu zapewnienia dostępu do opieki zdrowotnej dla starszych osób. Program zapewnia darmowe leki i środki medyczne, a także refundację częściową lub całkowitą, w zależności od okoliczności.
3. Program 75+ jest dostępny dla osób powyżej 75 roku życia. Więcej informacji można znaleźć na specjalnie przygotowanej stronie internetowej https://75plus.mz.gov.pl/.
4. Aby skorzystać z programu 75+, wystarczy wypełnić formularz i przesłać go do właściwego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia.
1. Program 75+ jest skierowany do osób powyżej 75 roku życia i zapewnia darmowe leki, środki medyczne oraz refundację częściową lub całkowitą, zgodnie z okolicznościami.
2. Program 75+ został zaprojektowany, aby zapewnić osobom starszym dostęp do niezbędnej opieki zdrowotnej. Więcej informacji na temat programu można znaleźć na stronie https://75plus.mz.gov.pl/.
3. Aby skorzystać z programu 75+, wystarczy wypełnić i przesłać formularz do właściwego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia.
Źródło informacji: pap-mediaroom.pl
