50 naukowców z 18 ośrodków badawczych w dziewięciu krajach Europy Środkowej przedstawiło wyniki swoich badań, które porównują systemy prawne państw oraz wytyczne dla krajowych ministerstw i parlamentów. W celu usprawnienia naszych systemów prawnych, dr hab. Marcin Wielec, dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, wezwał do wdrożenia odpowiednich rekomendacji.
50 naukowców z 18 ośrodków naukowych z Europy Środkowej i Gruzji przeprowadziło badania prawnoporównawcze w 8 różnych blokach tematycznych. Wyniki badań zostały zaprezentowane i omówione na Międzynarodowej Konferencji Naukowej, która odbyła się na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie w dniach 15-17 listopada. Konferencję zorganizował Instytut Wymiaru Sprawiedliwości (IWS) z patronatem Ministerstwa Sprawiedliwości.
„Nauka wymaga internacjonalizacji, współpracy międzynarodowej, ale ta współpraca pokazuje, jak ważna, jak fundamentalna jest narodowa tożsamość. Nasze systemy prawne są zakorzenione w tożsamościach narodowych, których chcemy bronić, bo ochrona człowieka, jego praw i wolności nie musi być realizowana w sposób abstrakcyjny w wielkich wspólnotach, ale w rodzinie, wspólnocie religijnej, narodowej czy lokalnej” – mówił Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości.
Polsko-Węgierska Platforma Badawcza oraz Środkowoeuropejska Platforma Prawnoporównawcza to organizacje, które od czterech lat prowadzą badania i działają na rzecz zespołów naukowych z takich krajów jak Czechy, Słowacja, Węgry, Ukraina, Rumunia, Słowenia, Chorwacja oraz Gruzja.
Polsko-Węgierska i Środkowoeuropejska Platforma Prawnoporównawcza to projekty, które od czterech lat wspierają i współpracują z zespołami badawczymi z wielu krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w tym z Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Słowenii, Chorwacji oraz Gruzji.
„Polska inicjatywa w ramach tych platform została doceniona na poziomie międzynarodowym. Chcemy zjednoczyć naukowców z Europy Centralnej, żeby nasz Instytut stał się hubem wymiany myśli i pomysłów, inwencji w obszarze prawa, ale też prezentacji rezultatów badań. Już teraz wiemy, że potrzeb wypracowania rozwiązań prawnych jest tak wiele, że potrzebujemy kilku lat badań, żeby je wszystkie zdiagnozować” – podkreślił dr hab. Marcin Wielec, dyrektor Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.
IWS, jako jednostka naukowo-badawcza, od czterech lat współpracuje z Ferenc Mádl Institution of Comparative Law w Budapeszcie oraz z Central European Academy. Te organizacje służą jako platforma do wymiany informacji i współdziałania z najbardziej doświadczonymi ekspertami w różnych dziedzinach prawa.
IWS, jako organizacja naukowo-badawcza, od ponad czterech lat współpracuje z Ferenc Mádl Institution of Comparative Law w Budapeszcie oraz z Central European Academy. Te instytucje są rekomendowane jako dostarczające najlepszych ekspertów w dziedzinie prawa.
„Pod względem historycznym i kulturowym Polska i Węgry są bardzo blisko siebie, mamy podobną przeszłość, nasze państwa są w tych samych organizacjach – jak UE czy NATO.Mamy taki sam system wartości w przestrzeganiu praw człowieka. Stoimy też przed podobnymi wyzwaniami, które musimy rozwiązać. Dlatego możemy się wzajemnie od siebie uczyć” – wskazał prof. János Ede Szilágyi, dyrektor Ferenc Mádl Institute of Comparative Law.
Profesor Kádár wyraził swoje zadowolenie z planów współpracy z Instytutem Wspierania Społeczeństwa (IWS) i przyznał, że ma nadzieję na wymianę doświadczeń i wiedzy w wielu dziedzinach.
Dr hab. Paweł Sobczyk, wicedyrektor IWS, poinformował, że w ramach współpracy naukowej tworzone są zespoły badawcze, które pracują przez rok. Co miesiąc odbywają się także seminaria naukowe otwarte dla wszystkich chętnych. W trakcie trwania projektu tworzone są również rozdziały monografii, a także organizowane są wydarzenia, jak konferencje dla młodych naukowców czy debata oksfordzka. Na zakończenie projektu w listopadzie-grudniu odbędzie się konferencja naukowa.
Dzięki współpracy pomiędzy naszym instytutem a ekspertami z Węgier, Czech i Słowacji, udało się wprowadzić szereg zmian legislacyjnych w ramach ustawy Kamilka, dotyczącej przeciwdziałania przemocy wobec dzieci. Badania zostały przeprowadzone na aktach sądowych – co czyni nas jedynym ośrodkiem w Polsce, który ma dostęp do tego rodzaju materiałów – a następnie przekładane przez prawników w ministerstwie na konkretne rozwiązania prawne.
Paweł Sobczyk podkreśla, że obecnie trwają intensywne prace nad rozporządzeniami do „ustawy Kamilka”. W celu przygotowania odpowiednich przepisów prawnych, został zwołany interdyscyplinarny zespół, w skład którego wchodzą biegli sądowi, psychologowie, socjolodzy, psychiatrzy i seksuolodzy, a także organizacje pozarządowe, które pomagają w opiece nad osobami z niepełnosprawnościami, w tym dziećmi z autyzmem. Inicjatywa ma na celu stworzenie przepisów opartych nie tylko na wiedzy prawnej, ale także na doświadczeniach osób zajmujących się tego rodzaju przypadkami.
Platforma Polsko-Węgierska przedstawiła wyniki swoich badań w tym roku, skupiając się na ochronie prawnej rolników, dzieci z niepełnosprawnościami, wolności sumienia i cyberprzestępczości.
Prof. Agnieszka Gryszczyńska, dyrektor Departamentu ds. Cyberprzestępczości Informatycznej w Prokuraturze Krajowej, z UKSW, wyjaśniła, że cyberprzestępcy zazwyczaj dążą do zachowania anonimowości. Ponadto, w przypadku tego typu przestępstw, często występuje aspekt transgraniczności, który wskazuje na konieczność współpracy międzynarodowej.
Sytuacja przestępstw cybernetycznych wymaga międzynarodowej współpracy, aby skutecznie ustalić tożsamość sprawcy, zabezpieczyć dane, wskazać pokrzywdzone osoby i osądzić osobę odpowiedzialną za atak. Z uwagi na to, że przestępstwa te nie ograniczają się już do jednego kraju, narzędzia współpracy międzynarodowej są niezbędne do zapewnienia sprawiedliwości.
Ekspertka wyraziła nadzieję, że skuteczne przeciwdziałanie cyberprzestępstwom stanie się możliwe, jeśli uda się opracować systemowe rozwiązania obejmujące zarówno prawo karne, cywilne, procesowe i administracyjne, jak i przepisy dotyczące prawa finansowego.
Agnieszka Gryszczyńska wskazała na konieczność wykorzystania najlepszych praktyk zarówno polskich, jak i węgierskich, aby wspólnie opracować model regulacji. Przy czym połączenie tych dwóch doświadczeń może stać się podstawą do stworzenia jeszcze lepszego modelu.
Podała przykład fałszywego sklepu internetowego, który jest prowadzony przez grupę przestępczą. Żywotność takiego sklepu wynosi zwykle 3 tygodnie, w których wyłudza ok. 500-800 tys. zł od 400 osób. W efekcie każda osoba poszkodowana zgłasza sprawę na policję, co powoduje powstanie ogromnej ilości postępowań prowadzonych przez policję i prokuraturę, co może doprowadzić do paraliżu wymiaru sprawiedliwości.
Środkowoeuropejska Platforma Prawnoporównawcza zaprezentowała wyniki swoich badań nad istotnymi kwestiami, takimi jak: praworządność, reforma sądownictwa administracyjnego, skuteczność wymiaru sprawiedliwości oraz proces legislacyjny prowadzący do zmiany konstytucji.
Prof. Anna-Maria Getoš Kalacz z Uniwersytetu w Zagrzebiu (Chorwacja) mówiła, że celem wszystkich prezentacji było ulepszenie prawa, poprawa jakości życia ludzi, respektowanie praw człowieka, zwiększenie przejrzystości i wspieranie demokracji i równości.
Ekspertka, która prezentowała wyniki badań dotyczących efektywności systemu prawnego, wyraziła opinię, że ludzie z reguły najbardziej interesuje prawo karne, ponieważ głównie w mediach spotykają się z informacjami o przestępstwach, takich jak zabójstwa, gwałty i korupcja.
Niezwykle istotne jest, by sądy były postrzegane przez ludzi obiektywnie. Podczas gdy naukowcy doskonale wiedzą, jak ważne jest sprawne działanie sądów, media często koncentrują się na przypadkach, w których aparat sprawiedliwości nie działa zgodnie z planem, np. kiedy sprawy trwają zbyt długo, a wyrok nie jest zgodny z oczekiwaniami. Jak zaznaczyła Anna-Maria Getoš Kalac, istotne jest koncentrowanie się na tym, by sądy działały sprawnie, a przestępcy byli ukarani szybko i sprawiedliwie.
Na podstawie aktualności z serwisu: pap-mediaroom.pl
