Wspieranie finansowe z funduszy publicznych, w tym z KPO, w celu obniżenia kosztów wdrażania ekologicznych rozwiązań przez firmy, oraz regulacje zapewniające popyt na produkty zielone (np. zamówienia publiczne) – to kluczowe warunki skutecznej dekarbonizacji polskiej gospodarki. Takie wnioski wynikają z dyskusji podczas debaty „Dekarbonizacja w praktyce” podczas XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.
Przedstawiciele rządu, biznesu i eksperci omawiali wyzwania, jakie stoją przed polskimi przedsiębiorstwami w zakresie redukcji emisji CO2 i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Zauważono, że znaczący wzrost kosztów operacyjnych związanych z dekarbonizacją stanowi główną przeszkodę dla firm chcących wdrożyć tego rodzaju rozwiązania.
„Są rzeczy, które można zrobić. Po pierwsze przez pomoc publiczną obniżać koszty, to jest najłatwiejsze. Ale >>druga noga<<, niezmiernie ważna w moim odczuciu, to jest to, żeby regulacyjnie zapewnić popyt na te produkty – czyli np. zielone zamówienia publiczne, które mogłyby dać firmom jakiś impuls do inwestycji” – mówił uczestniczący w debacie Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
„Firmy robią to z różnych powodów. Są takie, które robią to dobrowolnie, ale to jest mała grupa. Są też takie, które robią to, bo muszą też, bo np. wymagają tego od nich klienci. (…) i są też firmy, które tylko o tym słyszały i wiedzą, że będą to musiały robić, ale na razie czekają” – tłumaczyła ekspertka.
„Jednym z nich byłoby tworzenie mechanizmu różnicowego kompensującego różnicę w cenie emisji, która jest trudno przewidywalna” – wskazał Maciej Sypek.
Zdaniem Doroty Dębińskiej-Pokorskiej z PwC Polska, istnieje już obecność „zieloności” na polskim rynku i ma to znaczenie.
Według Macieja Sypka, prezesa zarządu Holcim Polska, istnieje kilka pomysłów, które warto rozważyć, aby zachęcić firmy do skutecznej dekarbonizacji.
Sypk dodał, że drugim rozwiązaniem, które jest już rozważane, jest skrócenie łańcucha dostaw w procesie CCS, aby można było składować dwutlenek węgla nie tylko na Morzu Północnym, ale również bliżej, na przykład na Bałtyku.
„Wiem, że to wymaga legislacji oraz konsultacji, ale na pewno jest to jeden ze sposobów na obniżenie kosztów i zachęcenie inwestorów” – powiedział prezes Holcim Polska.
Holcim, dawniej znany jako Lafarge, jest firmą z branży materiałów budowlanych. Od lutego 2024 r. Holcim rozszerzył swoją ofertę produktów i rozwiązań od fundamentów aż po dach, dzięki strategicznej zmianie nazwy. Firma, w tym Holcim Polska, dąży do redukcji śladu węglowego w całym łańcuchu wartości produkcji i na każdym etapie życia budynku. W ciągu ostatnich czterech lat udało im się obniżyć całościowe emisje o blisko 400 tys. ton CO2.
„W latach 90. emisja z tony cementu wynosiła 700-800 kg, w ubiegłym roku nasz cement miał emisję na poziomie 400 kg na tonę. Zrobiliśmy to różnymi narzędziami: zastępujemy paliwo kopalne paliwami alternatywnymi, w tym z biomasy, zastępujemy kamień wapienny, z którego w ramach procesu termicznego powstaje CO2, materiałami odpadowymi zdekarbonizowanymi, używamy coraz więcej energii z OZE, w zeszłym roku to było 60 proc.” – wymieniał Maciej Sypek.
Prezes Sypek omawiał dekarbonizację na przykładzie cementu, jednego z głównych produktów firmy, podczas panelu.
Dodał, że firma Holcim Polska zastępuje wysokoemisyjny klinkier materiałami odpadowymi, osiągając wskaźnik zastępowania na poziomie ponad 35 proc.
Planuje się uruchomienie instalacji do wychwytywania CO2 w Cementowni Kujawy w 2027 r., co umożliwi całkowitą redukcję śladu węglowego z wypalania klinkieru – głównego składnika do produkcji cementu. CCS (ang. carbon capture and storage) jest obecnie jedynym rozwiązaniem umożliwiającym ograniczenie emisji procesowych w produkcji klinkieru.
„Dekarbonizacja to jest nie tylko energia elektryczna. Musimy stworzyć rynek dla np. zielonego cementu. Obecnie rynek nie wyłuskuje tego jako coś atrakcyjnego, to nadal nie jest widziane jako przewaga konkurencyjna, tylko dodatkowy koszt” – zwrócił uwagę minister Bolesta.
Naszym celem na Europejskim Kongresie Gospodarczym jest stworzenie przestrzeni do otwartej dyskusji o przyszłości gospodarki europejskiej i polskiej. XVI EKG odbędzie się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach w dniach 7-9 maja.
Wiadomości dystrybuowane przez: pap-mediaroom.pl