Według badania IGTE, 75% dorosłych poniżej 30. roku życia uważa, że warto odkładać nawet małe kwoty na emeryturę, a 56% jest zdania, że mimo niewystarczających oszczędności, odkładanie pieniędzy na emeryturę ma sens. Co więcej, aż 89% badanych czuje się odpowiedzialnych za swoje finanse na emeryturze, przynajmniej w umiarkowanym stopniu.
Wyobrażenia młodych dorosłych o swojej przyszłej emeryturze
Młodzi dorośli w wieku 18-30 lat mają wyobrażenie, że świadczenie emerytalne powinno pokrywać przeciętnie 71% ich wydatków w okresie emerytury, przy czym 25% z nich uważa, że powinno ono pokrywać wszystkie koszty godnego życia. Jednocześnie większość młodych dorosłych zdaje sobie sprawę, że ich oczekiwania są nierealne, a tylko 27% badanych wierzy, że zostaną spełnione.
Młodzi dorośli często przeszacowują swoje przyszłe świadczenia z ZUS przed osiągnięciem 30. roku życia. Większość z nich oczekuje, że stopa zastąpienia ich świadczenia emerytalnego będzie co najmniej 69% ich ostatniej pensji, a ponad jedna trzecia spodziewa się, że emerytura wypłacana z ZUS-u będzie równa ich ostatniemu wynagrodzeniu.
Według najnowszych szacunków ZUS, stopa zastąpienia w 2060 roku ma wynieść 24,6%. Jednakże oczekiwania większości młodych dorosłych są znacznie zawyżone, gdyż spójne szacunki wskazują jedynie na 12% zgodność z prognozami ZUS.
Odpowiedzialność finansowa za emeryturę
Według badania, 53% młodych dorosłych uważa, że są odpowiedzialni za zapewnienie sobie przyzwoitej emerytury, podczas gdy 45% uważa, że to państwo powinno w znacznym stopniu lub w pełni odpowiadać za ich finansową przyszłość na emeryturze. Jednocześnie 11% niemal lub zupełnie nie dostrzega własnej roli w kształtowaniu swojej przyszłości finansowej w okresie emerytalnym, a 23% zdejmuje w pełni lub w większości odpowiedzialność z państwa.
Według 89% respondentów, konieczne jest samodzielne zarządzanie finansami na emeryturze w pewnym stopniu. Dlatego uważają, że oszczędzanie na emeryturę powinno rozpocząć się już w wieku 36 lat.
Młodzi dorośli uważają, że konieczne kwoty oszczędności na emeryturę są bardzo wysokie i trudne do osiągnięcia dla większości gospodarstw domowych. Według nich osoba rozpoczynająca oszczędzanie na emeryturę w wieku 30 lat powinna przeznaczać średnio 3110 zł miesięcznie.
„W wynikach badania jako istotna bariera upowszechnienia oszczędzania na emeryturę wśród młodych ludzi zwraca uwagę m.in. poziom oczekiwań emerytalnych, postrzeganie kwot, które należy odkładać na emeryturę czy stosunek do instrumentów finansowych. Dobrze adresowane programy edukacyjne mogłyby urealnić wiedzę i oczekiwania młodych dorosłych, co dałoby im szanse na skorzystanie dedykowanych rozwiązań” – komentuje dr hab. Katarzyna Sekścińska, autorka badania z Uniwersytetu Warszawskiego.
Postrzeganie polskiego systemu emerytalnego
Zaledwie 12% młodych dorosłych uważa system emerytalny za przynajmniej raczej stabilny, przy czym tylko 1% uważa go za zdecydowanie stabilny. Pozostali wyrażają wątpliwości co do stabilności systemu, a 22% uważa, że jest on zdecydowanie niestabilny.
Opinia młodych dorosłych na temat systemu emerytalnego w Polsce
Tylko 12% młodych dorosłych uważa, że polski system emerytalny jest przynajmniej raczej stabilny, przy czym tylko 1% uważa go za zdecydowanie stabilny. Pozostali wyrażają wątpliwości co do stabilności systemu, a 22% uważa, że jest on zdecydowanie niestabilny.
Badani mimo poczucia niestabilności systemu, tylko w 33% przypadków stwierdzili, że ma to co najmniej całkiem silny wpływ na ich zaufanie do niego. Natomiast 45% młodych dorosłych twierdzi, że postrzegana stabilność systemu co najmniej całkiem silnie wpływa na ich preferencje dotyczące formy zatrudnienia, podczas gdy dla 23% ma to niewielkie lub żadne znaczenie w tym kontekście.Badanie wykazało, że postrzeganie stabilności systemu ma duży wpływ na decyzje dotyczące oszczędzania, takich jak PPK, IKE, IKZE. Jednakże, 31% młodych dorosłych twierdzi, że stabilność systemu nie ma praktycznie żadnego wpływu na ich decyzje w tej kwestii.
Emerytura a możliwość pracy
Badani młodzi dorośli zostali zapytani o to, kto powinien otrzymywać świadczenie emerytalne z ZUS oparte na odprowadzanych składkach. Większość (58%) uważa, że powinno być wypłacane wszystkim osobom po osiągnięciu określonego wieku, np. 60/65 lat, niezależnie od ich zdolności do pracy.
Według 18% ankietowanych, lepszym rozwiązaniem byłoby wypłacanie świadczenia emerytalnego tylko osobom, które z powodu wieku nie są w stanie pracować i utrzymać się z zarobków, co oznaczałoby krótszy okres wypłacania świadczenia przy wyższych miesięcznych kwotach. Jednocześnie co czwarty respondent nie ma wyrobionego zdania na ten temat.
Oszczędzanie na przyszłość
Według badania, większość respondentów uważa, że nawet niewielkie kwoty oszczędzane na emeryturę są ważne, a ponad połowa uważa, że nawet jeśli oszczędności nie będą wystarczające, to warto je gromadzić na przyszłość.
Badanie wykazało, że 65% młodych dorosłych nie ma zaufania do instytucji finansowych, a 43% nie wierzy w długoterminowe formy oszczędzania. Osoby oszczędzające na emeryturę wykazują większe zaufanie do instytucji finansowych (39%) niż ci, którzy nie oszczędzają (31%), chociaż w obu przypadkach zaufanie jest rzadkie. Jednocześnie 62% oszczędzających na emeryturę ufa długoterminowym rozwiązaniom oszczędnościowym, w porównaniu do 53% osób, które nie oszczędzają na emeryturę.
Analiza pokazuje, że istnieje związek między zaufaniem do instytucji finansowych a wyborem różnych instrumentów długoterminowego oszczędzania. Osoby inwestujące w IKE, IKZE i PPK wykazują większe zaufanie do instytucji finansowych w porównaniu do tych, którzy nie inwestują w te produkty. To sugeruje, że poziom zaufania ma wpływ na decyzje dotyczące długoterminowego oszczędzania.
„Po raz kolejny nasze badanie pokazuje kwestię zaufania do instytucji oraz produktów finansowych jako istotny czynnik determinujący poziom oszczędzania długoterminowego wśród młodych ludzi. Jednocześnie ci, którzy korzystają z dostępnych form oszczędzania, deklarują istotnie wyższy poziom zaufania. Stawia to przed sektorem finansowym pytanie, jak skutecznie zaprosić młodych ludzi do skorzystania ze swojej oferty, bowiem wydaje się, że doświadczenie posiadania produktu czy usługi finansowej może mieć dla zaufania istotne znaczenie” – stwierdza Małgorzata Rusewicz, prezes IGTE.
Według 35% młodych dorosłych, kupno mieszkania, samochodu oraz zabezpieczenie finansowe na wypadek nieprzewidzianych sytuacji wydaje się niemal niemożliwe. Natomiast 14-15% uważa, że jest to trudne także w przypadku zabezpieczenia edukacji dzieci. W tej sytuacji zabezpieczenie finansowe na emeryturę wydaje się mniej pilne, co potwierdza 22% respondentów, którzy uważają, że jest to niemal nieosiągalne.
Pełna ekspertyza IGTE 17/2024 dotycząca „Świadomości finansowej młodego pokolenia, postaw i przekonań wobec emerytury i oszczędzania na ten okres w życiu” jest dostępna tutaj.
W 2024 roku Senat Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił Rok Edukacji Ekonomicznej (więcej informacji na stronie: www.ree2024.pl). Jest to doskonała okazja do zastanowienia się nad potrzebami edukacyjnymi młodych dorosłych i poszukiwania odpowiedzi na nie. Przedstawione wyniki badania są odpowiedzią na ten szczególny kontekst, realizowanym w ramach inicjatyw Roku Edukacji Ekonomicznej.
„Badanie świadomości emerytalnej i postaw wobec systemu emerytalnego Polaków do 30. roku życia – edycja 2024” na zlecenie Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych przeprowadziła dr hab. Katarzyna Sekścińska na Ogólnopolskim Panelu badawczym Ariadna. Badanie zrealizowano w terminie: 06.05.2024 – 20.05.2024 r., w metodologii CAWI na próbie 1007 dorosłych Polaków w wieku 18-30 lat (średnia 25 lat), próba reprezentatywna ogólnopolska, 49,2% próby stanowiły kobiety, 50,3% mężczyźni oraz 0,5% osoby nie identyfikujące się z żadną płcią.
Warto rozważyć różne czynniki wpływające na decyzje młodych dorosłych dotyczące długoterminowego oszczędzania i podjąć starania w celu zmiany ich zachowań oszczędnościowych.
Aby wpłynąć na decyzje młodych dorosłych dotyczące długoterminowego oszczędzania, należy wziąć pod uwagę kilka obszarów wpływających na ich zachowania oszczędnościowe.
Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych przedstawia istotność budowania realistycznych oczekiwań wobec świadczenia emerytalnego z ZUS oraz zmianę postrzegania instrumentów długoterminowego oszczędzania. Wizja przyszłości, zaufanie do instytucji finansowych i do instrumentów finansowych długoterminowego oszczędzania są kluczowe dla podejmowania działań oszczędnościowych na emeryturę.
Informacja pochodzi z serwisu: pap-mediaroom.pl
